Büyüme Ne Zaman Tamamlanır? İdeal Boy ve Kiloya Nasıl Sahip Olunur?

İçindekiler

Yetişkinleri ve çocukları birbirinden ayıran en önemli özellik, çocukların devamlı olarak büyüme ve gelişme içerisinde olmasıdır. Büyüme ve gelişme terimleri toplumda sürekli karıştırılmaktadır. Aslında bu iki terim birbirinden tamamen farklı terimlerdir. Büyüme; kilo artışı ve boy uzaması olarak tanımlanırken, gelişme; “çeşitli fonksiyonlarda ilerleme kaydetmek” olarak tanımlanır.

Bebeklikten yetişkinliğe kadar büyüme hormonu salgılanmasıyla büyüme gerçekleşir. Büyüme hormonu yeteri kadar salgılanmayan insanlarda “büyüme geriliği” denen bir sağlık sorunu oluşur.

Büyüme Geriliği Nedir?

İnsan, yetişkinliğe kadar sürekli bir büyüme içerisindedir. Büyüme miktarı bebeklerde daha fazlayken, yaş arttıkça büyüme miktarı da ona bağlı olarak azalır. Çocuklar için ilk üç yıl en hızlı boy attığı zamanlardır. İlk yıl 25 cm, ikinci yıl 12 cm, üçüncü yıl 8 cm ve ergenliğe kadar yılda 5-6 cm uzarlar. Büyüme geriliği teşhisi, doktorlar tarafından, yaşıtlarına göre uzama miktarı daha az olan çocuklara konur.

Büyüme çeşitli faktörlere bağlıdır. Bunlar; genetik, coğrafi konum ve beslenmedir. Ülkemizde yeni doğan bir bebeğin boyu ortalama 50 cm’dir. Dünyada ilk yılını geçiren bebek yaklaşık olarak boyunun 1.5 katına çıkmış olur. 12 yaşına gelen erkek yaklaşık 150 cm, kızlar ise 153 cm ile doğdukları boyun, yaklaşık 3 katına çıkmış olurlar.

Büyüme Ne Zaman Tamamlanır?

Yıllık uzama miktarı (büyüme hızı) yetişkinliğe kadar yavaş yavaş azalan bir grafik çizer. Yıllık uzama miktarı 1cm’in altına düşen çocuklar için büyüme tamamlanmak üzere denilebilir. Ergenlik döneminin sonuna kadar boy uzamasının %99’a kadarı tamamlanmış olur. Erkekler 18 yaşında nihai boyuna ulaşırken kızlarda bu 16 yaştır. Geç veya erken ergenlik ile nihai boya ulaşma yaşı artabilir ya da azalabilir. Radyolojik olarak kemik yaşının değerlendirilmesi ile büyümenin durup durmadığı anlaşılabilmektedir.

Ergenlikte Boy Uzaması

Ergenlikte uzama miktarı erkekler ve kızlarda farklı seyreder. Ergenlikte kızlar 20-25 cm uzarken, erkekler ise 25-30 cm uzarlar. Bu fark kızların erken ergenliğe girmesinden dolayı oluşur. Bu sebeple kızların ortalama boyu 163 iken erkeklerde bu 176’lara kadar çıkar. Erken ergenliğe girmiş bir çocuk ilk başlarda yaşıtlarından hızlı boy atar. Fakat büyüme plakları erkenden kapandığından ergenlik sonunda yaşıtlarından kısa kalmış olur.

İdeal Boy ve Kiloya Nasıl Sahip Olunur?

Sağlık sorunu olan çocuklar çeşitli hormon ve ilaç tedavileriyle ideal boy-kilo sahibi olabilirler. Herhangi bir sağlık sorunu olmayan çocuklarda ideal kiloya ve boya ulaşma süreci çok daha kolaydır. Dengeli beslenmek ve düzenli spor ile ideal boy ve kiloya ulaşmak mümkündür.

Boy uzamasının sadece 4’te 1’i spor ve beslenme gibi unsurlara bağlıyken, 4’te 3’lük kısmı anne babadan gelen genlere bağlıdır. Basketbol, voleybol, yüzme, hentbol gibi spor dalları boy uzamasına büyük ölçüde yardımcı olmaktadır.