Close

Temel besin grupları hakkında bilmeniz gerekenler

Temel besin grupları nelerdir?

 Sağlıklı ve dinç bir vücuda sahip olmakta beslenmenin önemi tartışılamaz. Her çeşit besinden yeterince almak vücudunuzun ihtiyaç duyduğu maddeleri karşılamasına, dirençli olmanıza ve daha iyi hissetmenize yardımcı olacaktır. Birçok farklı besin bulunsa da, temel olarak 5 ana besin grubu bulunmaktadır. Bunlar et grubu, süt grubu, meyve-sebze grubu, ekmek-tahıl grubu ve yağ ve şekerden zengin besinler olarak ayırmak mümkündür.

Süt ve süt ürünlerinin kemik gelişiminde çok önemli bir role sahip olduğu bilinmektedir. Vücuda ihtiyacı olan kalsiyum, protein, fosfor, riboflavin ve B12 vitaminini süt grubundan karşılamanız mümkündür. Sütten elde edilen yoğurt, peynir, cacık, ayran, süttozu gibi ürünler süt grubuna dahildir. Çocukların ve büyüme çağında olan ergenlerin günlük 3 porsiyon süt veya süt ürünü alması gerekirken, yetişkinler için bu miktar 2 porsiyondur. Hamilelikte veya emziren kadınlarda da ihtiyaç duyulan madde miktarı arttığından 3 porsiyon süt veya süt ürünü alınması önerilmektedir.

Yukarıda et grubu olarak bahsedilse de tavuk, balık, kuru baklagil ve yumurta bu gruba dahil besinlerdir. Protein, fosfor, magnezyum, demir, çinko ve B12, B6, B1 ve A vitaminlerini içeren bu grup vücut üzerinde oldukça önemli etkilere sahiptir. Protein yönünden zengin besinleri kapsayan grup, yenilenmeden ve onarımdan sorumludur. Bunun yanında kan yapımı, görme yetisinin iyileştirilmesi ve sindirim, sinir sistemlerinde rol oynar. İçerdiği Omega3 sebebiyle en az haftada 2 defa balık tüketilmesi önerilirken, porsiyon olarak günde 2-3 köfte büyüklüğünde kırmızı veya beyaz et tüketilmesi gerekmektedir.

Süt grubunda olduğu gibi gelişim için önemli maddelere sahip olan bu grubun da önemi çocuklar ve ergenlik çağındaki gençler için çok fazladır. Daha çok ileri yaşlarda görülen koroner hastalıklar ve yüksek tansiyon için çok yağlı etlerin tüketilmesi riskli olabilmektedir. Böyle bir durumda kişiye az yağlı etler veya beyaz et önerilmektedir. Seçenekler arasında en sağlıklı olanın balık olduğu söylenebilir. Yine bu grup altında incelenen bir diğer besin ise yumurtadır. Her gün 1 yumurta alınması doktorlar tarafından önerilmektedir. Protein açısından zengin olan yumurta birçok faydasına rağmen yine kalp hastaları için kısıtlamaya gidilen bir besindir. Kuru baklagiller ise grup altında incelenen, posa içeriği yüksek besinlerdir. Nohut, kuru fasulye, mercimek kuru baklagiller arasında sayılabilir. Haftada 2-3 kez alınması gereken besinlerdir. Kalp hastaları için herhangi bir tehdit oluşturmamakla birlikte kısıtlamaya gidilmez.

Oldukça renkli besinlerden oluşan bir diğer grup ise meyve-sebze grubudur. Antioksidan etkiye sahip olan meyve ve sebzeler aynı zamanda vitamin ve mineral bakımından önem arz etmektedirler. Hastalıklara karşı güçlü koruyucu etkileri bulunur, hücre yenilenmesinde, doku onarımında, sindirim sistemini düzenlemede yardımcıdırlar. Günlük 5 porsiyon meyve sebze alımı sağlık bakanlığı tarafından önerilen miktardır.

Ekmek ve tahıl grubuna bakılacak olursa karbonhidrat açısından zengin bir grup olduğunu söylemek mümkündür. Enerji eksiğinin tamamlanmasında önemlidirler. Buğday, çavdar, mısır, yulaf ve bunlardan elde edilen un, yarma, bulgur gibi çeşitli ürünler grubun elemanlarıdır. Grubun vitamin ve mineral miktarının yüksek olduğu söylenebilir. Harcanılan enerji miktarına göre değişebilmekle birlikte günde ortalama 6 porsiyon tahıl grubu besinlerinin alınması önerilmektedir.

Temel besin maddelerinin son grubu olarak yağ ve şekerden zengin besinler ele alınır. Şekerler verdikleri enerji bakımından kuvvetli olduklarından fazla tüketiminde kişide kilo artışı gözlemlenebilir. Yine günlük harcanan enerji miktarına orantılı olarak günlük şeker alımına kısıtlama getirilmesi gerekmektedir. Yağlar ise hayvansal olduğu takdirde yine dikkatli tüketilmesi gereken besinlerdir. Kalp hastalıkları açısından risk oluşturan hayvansal yağlar yerine başta içeriğindeki yağ asitleri nedeniyle zeytinyağı olmakla birlikte bitkisel yağlar tercih edilmelidir.

Düzenli ve dengeli beslenmenin vücudunuzun direncini arttıran ve sizi hastalıklardan koruyacak bir kalkan olduğunu unutmayın. Tüketeceğiniz özellikle et, süt, yumurta gibi besinleri güvenilir yerlerden almaya özen gösterin. Sebze ve meyveleri iyice yıkamak suretiyle çiğ tüketmeyi tercih edin. Besin gruplarını bir araya getirerek hepsinden yeterince aldığınıza emin olun. Birbirlerini desteklediklerini ve her birinin vücudunuzda bir diğer grup kadar önemli etkileri olduğunu unutmayın.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Leave a comment
scroll to top