İçindekiler
Bebeklerde Tuvalet Eğitimi Nasıl Verilir?
Bebeklerde tuvalet eğitimi ebeveynler tarafından çocuğun ihtiyacı doğrultusunda, tuvalete çıkarılması gerektiği zamanda, doğru ve sabırlı bir şekilde yönlendirmesiyle gerçekleşmektedir. Bebeklerde tuvalet eğitimi, bebeğin sosyal gelişimi için önemli bir unsurdur. Bebeklerde tuvalet eğitimi nasıl verilir konusuna başlamadan önce çocukla tuvalet eğitimi hakkında konuşulmalıdır. Bebeklerde tuvalet eğitimi için bir haftalık ön hazırlık yapılabilir. Çocukla tuvalete birlikte giderek korkulacak bir şeyin olmadığı anlatılabilir. Mümkünse çocuk kendi yaşıtlarıyla ya da kız çocukları anne, erkek çocukları ise babayla giderek kendini güvende hissedeceği bir ortam oluşturulabilir. Çocuğun yeni şeyler öğrenirken kendini güvende hissetmesi son derece önemlidir. Aksi halde süreç hem daha uzun sürecek hem de ebeveynler için çok daha zorlayıcı olacaktır.
Özellikle tuvalet eğitimine başlanırken bu süreçte bulunan kişilerin de bu rutine katılmalarıyla olumlu sonuçlar görülebilir. Islak bez, çiş, kaka, tuvalet, kirli gibi tuvalet terimleri çocuğa öğretilmeli ve çocuğun bunu idrak etmesi sağlanmalıdır. Çoğu kişi tarafından tuvalet eğitimine başlamadan önce lazımlık alınması önerilmektedir. Ancak lazımlık alınması zorunlu değildir. Çocuk doğrudan klozete oturmaya da alıştırılabilir. Fakat klozet kullanırken ayaklarının yere değmemesi bu da korkuya sebebiyet verebilir. Klozeti kullanan ebeveynlerin çocuğun vücuduna uyumu sağlamak için klozete çeşitli aparatlar takılmaları önerilmektedir. Bunun haricinde erkek çocuklar için minik basamaklar tercih edilerek çocuğun ayakta tuvaletini yapabilmesine uygun bir ortam oluşturulmalıdır.
Klozete göre lazımlık daha konforlu ve kullanışlıdır. Ayrıca, lazımlığın çocuğun sürekli ulaşabileceği bir yerde bulunması gerekmektedir. Tuvalet eğitimini daha iyi kavrayabilmek için lazımlığın ne olduğu ve nasıl kullandığına dair bilgiler verilmesi en etkili yoldur. Lazımlığı kullanması konusunda zorlanmamalıdır. Birlikte tuvalete gidilerek süreç eğlenceli hale getirilmelidir. Eğitim başlangıcında çocuk günde 3 kez ve 5-10 dakika kadar lazımlıkta oturabilir. Ayrıca, yemekten 20 ila 30 dakika sonra gastrokolik refleksin etkisiyle çocuğun tuvalet ihtiyacı hissetmesi de son derece normal olacağından blhassa yemek sonraları çocuğun tuvalete götürülmesi uygun olacaktır.
Çocuklarda kabızlık ya da başka bir sorunu varsa eğitime daha sonra devam etmeniz daha doğru olur. Çocuğun ilk başlarda denemeleri başarısız olabilir. Bu hallerde çocuğa kızmamak ve ponu azarlamamak gerekir. Bunun tam aksine çocuğun tuvaletini klozet ya da lazımlığa yapması halinde ödüllendirilmesi çocuğu teşvik edecektir. Dolayısıyla ödüllendirme yöntemine başvurulması tercih edilebilir. Bu ödül yalnızca somut bir hediye şeklinde olmak zorunda değildir. Övgü ve tebrik sözleri de çocuğunuzun doğru bir yolda olduğunu hissetmesine yardımcı olacaktır. Böylelikle çocuk, tuvaleti geldiğinde size haber vererek bu sözleri sizden duymayı bekleyecektir. Başarısızlıkları sonucunda da çocuğa kızmak ve öfkelenmek yerine onu cesaretlendirmek gerekir. Tuvalet eğitiminde yaşanan kötü deneyimler çocuğun gözünde büyüyebilir. Bunun sonucunda kaka tutma sorunuyla karşılaşabilir. Kaka tutma alışkanlığı kısır döngüye dönüşerek kronikleşmeye kadar gidebilir. Tuvalet ihtiyacı olduğuna size söylemesi için onu bilgilendirmeniz ve cesaretlendirmeniz son derece önemlidir.
Bazı çocuklarda çeşitli durumlar korku uyandırabilir. Örneğin kimi çocuk sifon sesinden korkup tuvalete girmek istemeyebilir. Sifon sesinden korkan çocuğun sifonla oynamasını sağlayabilirsiniz. Tuvalet eğitimi sırasında edinilmesi gereken diğer alışkanlıklardan biri de temizlik ve hijyen kurallarıdır. Erkek ve kız çocukların tuvaletlerini tamamladıktan sonra nasıl tuvalet kâğıdı kullanılır, sifon nasıl çekilir, eller nasıl yıkanır gibi hijyen kurallarını öğrenmesi gerekmektedir. Bu konuyu daha istekli ve eğlenceli hale getirmek için renkli sabunlar ya da şarkı söylemek gibi yöntemlere başvurulabilir.
Çocuğun tuvalet eğitimi kaç gün sürer sorusu ebeveynlerde merak uyandırmaktadır. Bu süreç değişkenlik gösterebilmektedir. Genellikle 3-6 ay ya da daha uzun da sürebilir. Çocuklarda tuvalet eğitimi bazılarında daha kısa sürerken bazılarında daha uzun ve zorlu geçebilir. Bebeklerde tuvalet eğitiminde sevdiği kişiden, kitaplardan, çizgi filmlerden ya da sevdiği karakterden model alması için fırsatlar yaratabilirsiniz. Örnek modelleri görmek ve taklit etmek öğrenmelerine yardımcı olabilir. Tuvalet eğitimi, uzun, yavaş ve zorlu bir süreçtir. O yüzden çocuğunuzla inatlaşmanız tavsiye edilmemektedir.
Bebeklerde Tuvalet Eğitimi Ne Zaman Başlar?
Bebeğin tuvalet eğitimine ne zaman başlaması gerektiği konusunda ebeveynler tarafından şüpheye düşülmektedir. Tuvalet eğitimine başlamasında herhangi bir yaş aralığı söylemek mümkün değildir. Çünkü çocuğun fiziksel ve psikolojik gelişimine bağlı olarak tuvalet eğitimine başlanmalıdır. Çocuklar 12 aydan önce idrar keseleri (mesaneleri) ve bağırsaklarını kontrol altına alamayabilir. Bu yüzden bazı çocuklarda erken yaşlarda eğitime başlanılması olumsuz sonuçlar doğurabilir. Çocukların hazır olmadığı bir dönemde başlamak ruhsal sorunların gelişmesine neden olabilir.
Genellikle 18 ila 24. Aylar arasında bebeklerin hazır olduklarına dair belirtiler görülebilmektedir. Bazı bebekler ise 30 ay ve hatta sonrasında dahi kendini tuvalet eğitimine hazır hissetmemektedir. Tuvalet eğitimine 2 yaşından erken başladığında çocuk bunu reddederse eğitime bir süre ara verilmeli, daha sonra tekrar denenmelidir. Eğitim 4 yaş ve sonrasına bırakılmamalıdır. Tuvalet eğitimine geç başladığında olumsuz durumlarla karşılaşabilirsiniz. Örneğin, tuvalet eğitimi geç verilmesiyle, çocukta kabızlık ve idrar tutma gibi problemler olabilir. Bu yüzden tuvalet eğitimine başlamak için daha dikkatli olmak gerekmektedir. Bazı çocuklar erken başlarken bazılarında geç başladığı için değişkenlik görülebilir. Her çocuk hayatlarının farklı dönemlerinde hazır hale gelebilir. Bazıları bir yaşından erken başlarken bazıları ise üç dört yaşından sonra başlamaktadırlar. Bu, çocuğun gösterdiği işaretlerle anlaşılır. Çocuklarda tuvalet eğitimine başlamak için çocuklarda belirtilerin görülmesi işinizi daha kolay hale getirmektedir. Bu belirtilerin görülmesi ile eğitim vermenin zamanının geldiğini anlaşılır. Tüm bu belirtiler aynı anda görülmese de çoğunlukla bu gibi işaretler çocuklarda eğitime hazır olduğunu gösterir.
Tuvalet eğitimine hazır olan çocuklarda görülen belirtilerden bazıları şunlardır:
- İki saat boyunca kuru bezle kalabilir
- Yürüyebilir ya da oturup kalkabilir
- Anne ve baba karşı çıkmak ya da bağımsız olma arzusu içinde olabilir
- Tuvalete girenleri izleme isteği ve merak etme duygularını yaşayabilir
- Bebek bezi ıslak olduğunda kullanmak istememesi
- Çiş ve kaka yaptığında farklı jest ve mimiklerle belirtmesi
- Pantolonunu rahatlıkla aşağı yukarı çekmesi
- Lazımlıkla ilgili terimleri anlama ve kullanması
- Lazımlık ile ilgili ilişkisine bakılarak ilgi göstermesi
Erkek Bebek Tuvalet Eğitimi Nasıl Olmalıdır?
Erkek bebek tuvalet eğitimi yaklaşık olarak 31. Ayda başlar. Erkek çocukların ilk başta ayakta çişini yapmasına izin verilmemelidir. Çünkü ayakta kakasını yapmak istemesinin yanı sıra ilerde yaşanacak sağlık sorunlarıyla da karşılaşabilir. Bu yüzden erkek çocukların ilk başlarda oturarak tuvaletini yapması sağlanmalıdır. Daha sonra yavaş yavaş ayağa kalkarak çişini yapması öğretilmelidir. Erkek çocuklar ayakta çişini yaparken hareketli tavırlar sergileyebilir. Bu da istenmeyen durumlara neden olabilir. Bu yüzden çocuğunuzla konuşarak hareket etmesini engellemeniz önemlidir. Bu konuda babaların desteği son derece önemlidir. Erkek çocuk babasını örnek almalı ve bu konuda nasıl davranması gerektiğini babasından görerek öğrenmelidir. Muhakkak her tuvaletten sonra elini yıkaması gerektiğini belirtilmeli, bu hususta hassas davranılmalıdır.
Kız bebeklerde tuvalet eğitimi 29 ayda kazanılır. Kızlar erkeklere oranla tuvalet alışkanlıklarıyla ilgili konuları daha kolay öğrenme eğilimindedir. Ancak kız çocuklarının tuvalet eğitiminde de hassas davranmak büyük bir öneme sahiptir. Kız çocuğuna eğitim verilirken arkadan öne doğru değil de önden arkaya doğru temizlenmesi gerektiğini öğretilmelidir. Çünkü arkadan öne doğru temizlemek makattan vajina bölgesine mikrobun taşınmasına neden olabilmektedir.
Unutulmamalıdır ki çocuğunuza vereceğiniz tuvalet eğitimi kapsamında edineceğiniz lazımlıkların çocuğunuzun ilgisini çekecek özelliklere sahip olması önemlidir. Çocuğunuzun istediği renk ve karakterlere sahip olan lazımlıklar, çocuğun tuvalete gitme isteğini arttırır.
Tuvalet Eğitiminde Anne ve Baba Tutumu Nasıl Olmalıdır?
Çocukların tuvalet eğitimine ruhsal ve bedensel olarak hazır olmalarının yanı sıra anne ve babanın da çocuğa karşı bu eğitimi vermeye hazır olması gerekmektedir. Ebeveynlerin olumsuz davranışları çocuklarda kalıcı hasarlara sebebiyet verebilir. Bu nedenle anne ve babanın çocuk üzerinde tuvalet eğitimi konusunda ısrarcı olmaması gerekmektedir. Tuvalet eğitiminde anne ve babanın tutumu çocuğun sürece kolayca adapte olabilmesi ve kendini baskı altında hissetmemesi için son derece önemlidir. Ebeveynlerin sürekli olarak ısrarcı davranması ve agresif bir tavır sergilemesi, çocuğa kendini baskı altında hissettirebilir. Tuvalet eğitimi eğlenceli hale getirilmeli ve süreç küçük ödüllerle desteklenmelidir. Aksi takdirde çocuk sıkılır, inatlaşmaya başlar. Tuvalet eğitimi çocuğun bireyselleşme adımlarından biridir. Bu nedenle, süreç itibariyle çocuğun kişisel, duygusal gelişimi anne ve baba tutumuyla desteklenmelidir. Çocuğa bebek muamelesi yapmadan anne baba gibi tuvaletini klozete yapması gerektiği dile getirilmelidir.
Tuvalet eğitiminde çocuktan talimatları çok hızlı anlayarak uygulaması beklenmemelidir. Özellikle gece tuvalet eğitiminin çok daha uzun sürebileceği unutulmamalıdır. Çocuk üç yaşında ya da daha büyük ise geceleri bir, buçuk ya da iki saate bir kaldırılmalıdır. Bununla birlikte gece yatmadan iki saat önce sıvı alımı kesilmelidir. Gece tuvalet eğitimine başlandığında bir süre daha bez takmaya devam edilebilir. Bebeğiniz birkaç gece boyunca kuru bezle uyanmaya başladığında bez tamamen çıkarılabilir. Bununla birlikte bu dönemde ebeveynler tarafından alıştırma külotları da sıklıkla tercih edilmektedir.
Gece yatmadan önce çocuk mutlaka tuvalete götürülmelidir. Gündüz eğitimi gece eğitimine oranla daha kolay olabilir. Gündüz bebeğin bezsiz olması önerilir. Çünkü altının hala bezli olması çocuklarda regresyona sebep olur. Bu nedenle çocuk tuvalet eğitimini tam olarak kavrayamaz. Tuvalet eğitimine başlayan çocuklarda tuvalete giden kişileri izleme isteği olabilir. Buna izin verilmemelidir. Çünkü bu, çocuklarda mahremiyet duygusunu olumsuz yönde etkileyebilir. Bu süreçte çocuk tedirgin olabilir ve merak ettiği şeylerle ilgili sorular sorabilir. Çocuk çıkan dışkının onun vücudunun bir parçası olduğunu düşünerek ondan ayrılmak istemeyebilir ve ya da bu durum onun ürkmesine neden olabilir. Çocuğun aidiyet duygusuna zarar vermemek adına bu durum ona uygun bir dille izah edilmelidir. Bunun için tuvalet eğitimi ile ilgili kitaplar okunarak süreci normalleştirmesi sağlanabilir. Ebeveynler asla ve asla küçümseme, zorlama ya da kıyaslama davranışlarında bulunmamalıdır. Bu tutum çocuğu tedirgin hale getirebilir.
[custom-related-posts title=”Benzer Yazılar” none_text=”None found” order_by=”title” order=”ASC”]
Belirli bir düzen izlenerek tuvalet eğitimi verilmelidir. Çocuğun altının kuruluk süresini kontrol edilerek 30 dakikada bir tuvalete götürülmesi önerilmektedir. Sabırla verilen tuvalet eğitimi, çocuğun kendini gerçek bir birey gibi hissetmesini ve öz bakım becerileri kazanmasını sağlar. İkiz ebbek sahibi olan anne babaların çocukları arasında kıyaslama yoluna gitmemesi de so derece büyük bir önem taşır. Unutulmamaldıır ki kardeş ve hatta ikiz dahi olsalar her çocuk biriciktir. Dolayısıyla çocukların öğrenme süreleri her bireye göre farklılık gösterir. Bu gibi kıyaslamalara gidilmesi çocuklarda güven eksikliğine yol açabilir.
Çocuğun siz onu tuvelete görürmek istediğiniz esnada oynadıpı oyunu yarım bırakmak istememesi son derece normaldir. Bu gibi hallerde çocuk sizinle inatlaşarak ağlama krizlerine girebilir. Dolayısıyla bu hallerde çocukla inatlaşmamak en doğrusu olacaktır. Çocuklarda oyun oynarken ya da başka bir şeyle meşgulken onu bırakmak istemeyebilir. Bu yüzden tuvaletini kaçırma gibi durumlarla karşılaşabilirsiniz.Bu hallerde çocuğa bağırma ya da onu cezalandırma yoluna gidilmemelidir. Ceza yerine çocuğa sorumluluk yüklenmelidir ve durum ona uygun bir dille izah edilmeye çalışılmalıdır. Hatta ve hatta çocuğun oynadığı oyunu makul bir şekilde tuvalete taşımak da bu gibi hallerde size yardımcı olabilir.
Tuvalet eğitimi tamamladıktan sonrada çocuk altına kaçırabilir. Böyle duurmlar son derece normaldir dolayısıyla anne ve babalar sevgi ve sabırla davranmaya devam etmelidir. Tuvaletini yapmaya giderken oyuncağı gibi sevdiği bir şeyin yanında olmasına izin verilmesi halinde çocuk kendini güvende hissedecektir. Sonuç itibariyle, baskı yapılması, cezalandırılması ve kendi haline bırakıp tuvaletini istediği yerde yapması bu gibi yaklaşımların sonuçları hoş olmamaktadır. Tuvalet eğitimi çocuğa sınırların kazandırılmasına yol açabilir. Bu yüzden zorlamdan, motive edilerek, istediği yere değil olması gerektiği yerde yapması gibi yönlendirmeler ile en doğru sonuca ulaşılmalıdır.
