İçindekiler
Hemoliz alyuvarların büyük boyuttaki yıkımı olarak bilinir. İki tip hemoliz vardır; ozmotik hemoliz ve hemositoliz. Alyuvarlar poğaça şekline ve ortası delik olmayan disk şekline benzerler. Kanda ortalama 120 günde yok olan bu kan hücreleri vücuda oksijen taşımakla görevlidir. Hemoliz sonucu anemi oluşur. Hemoliz ya da hemolitik anemi iç hemoliz veya dış hemoliz olabilir. Bunlar bir anemi türüdür.
Anemi Nedir?
Anemi kandaki alyuvar üretiminin düşük olması veya alyuvar yıkımının fazla olması durumunda ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Hemolitik anemi ise genellikle alyuvar yıkımının fazla olduğu durumlarda görülür.
Hemoliz Nasıl Oluşur?
Vücudunuzdan kalbinize ve akciğere oksijen taşıyan kırmızı kan hücreleri (alyuvarlar) yaşam için önemli bir misyona sahiptir. Vücudunuzda gezen kırmızı kan hücreleri alyuvarlar kemik iliğinde üretilir. Kemik iliklerinin yaptığı kırmızı kan hücreleri gereken ömrünü tamamlayamayıp hasara uğrar ise hemolitik anemi yani hemoliz ortaya çıkar. Eğer kemik ilikleri kan hücrelerini gereken hızda yapmayı durdurursa hemolotik anemi meydana gelir.
Dış Hemolitik (Ekstrinsik) Nedenleri Nelerdir?
Bu tür hemolitik anemi edinsel olarak gerçekleşir. Doğuştan gelen kalıtsal bir hastalık değildir. Vücut içinde gerçekleşen bazı faktörlerden ya da çeşitli hastalıklardan dolayı ortaya çıkan ekstrensek hemolotik kandaki alyuvar hücrelerini yok eder veya dalakta hapseder.
Ekstrensek anemi vücudumuzda gezen kan hücrelerinin dalağa geldiğinde tahrip olması bu kan hücrelerinin dalakta hapsolması durumunda ortaya çıkar.
Bu nedenler;
• Bazı ilaçların yan etki etmesi durumda
• Lösemi
• Enfeksiyon
• Tümör
• Otoimmun hastalıklar
• Lenfoma gibi rahatsızlık durumlarında görülür.
İçsel Hemolitik Nedenleri Nelerdir?
İçsel hemolitik hastalığı genellikle kalıtsal olarak görülür. Anormal hemoglobine sahip olan orak hücre anemisine veya talasemi hastalarında olduğu gibi kalıtsaldır. İçsel (iç) hemolitik vücutta üretilen kırmızı kan hücreleri tahrip olup düzgün çalışmadığı zaman ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu hastalığın nedenlerı bulaşıcı hepatit dalak büyümesi, epstein barr virusu, tifo, E.coli toksin, lösemi, lenfoma tümörler SLE hastalığı otoimmün bir hastalık Hellp sendromu ve bazı ilaçlar gibi nedenlerdir.
Hemoliz (Hemolitik) Anemi Belirtileri:
• Soluk deri
• Halsizlik
• Yorgunluk
• Nefes darlığı
• El ve ayakların soğukluğu
• Göğüs hastalığı
• Sarılık
• Karnın üst bölgesinde ağrı
• Baş dönmesi
• Koyu idrar
• Zayıflık
• Ateş
• Bacakta ağrı
• Baş dönmesi
• Artan kalp atışı
• Karaciğerde büyüme gibi belirtileri vardır.
Eğer bu belirtileri görüyorsanız hastanelerdeki hematoloji bölümü uzmanına başvurmalısınız. Uzman hemoliz hastalığının tipini ve size uygun tedaviyi önceden sizden kan alınarak, kan tahlili yaparak belirlenir. Hemoliz yani hemolitik anemi tedavi edilmediği takdirde böbrek yetmezliğine kadar bir çok hastalığın oluşumuna neden olur.
Doktorunuz hemolitik anemi hemoliz tanısı konulurken çeşitli testler yapılır genellikle ilk yapılan test kan sayımı testidir. Testte ilk yapılan tam kan sayımıdır. Hemoglobin ve hematokrit değerleri bu testte görülür. Demirden zengin olup vücuda oksijen taşıyan bu alyuvarlarda bulunan hemoglobin proteindir. Kandaki alyuvarlarin hacimsel büyüklüğünü gösteren ise hematokrittir. Bu iki değerin hemoglobin ve hematokrit düşük olması durumunda anemi rahatsızlığı ortaya çıkar. Yapılan bu değer ölçüm testlerinde değerler kökene ırka bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Anormal çıkan değerler hemolotik anemi veya diğer kan hastalıklarının tanısını koyar.
