İçindekiler
Son zamanların popüler diyet programları arasında yer alan atkins diyeti, adını bu diyet programının geliştiricisi olan Robert Atkins’ten alır. Uzmanlık alanı kardiyoloji olan Atkins, Amerikan Tabipler Birliği Dergisi’nde yer alan Ağırlık Azaltımı isimli makaleden etkilenerek söz konusu diyet programını hazırlar. Bu diyet programının amacı, öncelikli olarak kilo kaybını sağlamaktır. Karbonhidrat alımını sınırlandırarak protein ve doymuş yağ seçeneklerine diyet içerisinde daha fazla ağırlık vermeyi amaçlayan atkins diyeti, sağlıklı kilo vermenin uygun bir yolu olarak da görülmektedir. Diyet programının detaylarına “Atkins’in Diyet Devrimi” isimli kitap üzerinden ulaşmak mümkündür. Atkins, 1976 tarihli bu kitabın ardından birçok farklı kitap yayınlayarak kariyer hayatını hız kesmeden sürdürmeye devam etmiştir. Kendi uzmanlık alanında büyük bir itibara sahip olan ve adından sıklıkla söz ettiren Robert Atkins, önerdiği bu diyet programı ile adından sıklıkla söz ettirmektedir.
Günümüzde bu diyet programı bazı açılardan ketojenik diyet ve Karatay diyeti ile benzerlik gösterir. Diyet programı, farklı aşamalardan meydana gelmektedir; özellikle diyetin birinci aşaması ketojenik bir beslenmeye tekabül etmektedir. Aşamaların neler olduğu ve diyet içerisinde nelerin tüketilebileceğine ilişkin bilgiler, yazının ilerleyen kısımlarında detaylı bir şekilde ele alınacaktır. Bu aşamaların özenli bir şekilde takip edilmesi ve hiçbir aşamanın atlanmaması son derece önemlidir. Farklı aşamalarda besinler farklı yoğunlukta tüketiliyor olsa da diyet programı içerisinde tamamen yasaklanan bazı yiyecekler mevcuttur. Bunlar arasında işlenmiş şeker, tahıllar, havuç ve patates gibi yüksek karbonhidrat içeren besinler yer alabilir. Bunun yanında nohut, kuru fasulye ve mercimek gibi baklagiller de atkins diyetinin yasakladığı besinler arasında yer alır. Bu besinler atkins diyetinin aşamalarının hiçbirinde yer almazken teşvik edilen besinler farklı aşamalarda farklı yoğunlukta tüketilebilir.
Atkins Diyeti ile Hayatınız Değişsin
Atkins diyeti dört aşamadan meydana gelen, sağlıklı kilo vermeyi amaçlayan bir diyet programıdır. Kilo vermeyi amaçlayan kişilerin düştüğü en büyük yanlışlardan biri, kendilerini yararlı besinlerden mahrum bırakmaları ve yemeyi neredeyse tamamen kesmeleridir. Bu şekilde verilen kilolar, diyet programının bırakılması ile birlikte hızlı bir şekilde geri alınır; bu anlamda bilinçsiz gerçekleştirilen diyet programlarının kalıcı kilo verme konusunda yetersiz olduğu söylenebilir. Bunun yanında, atkins diyeti yüksek ölçüde biyoyararlanım sağlayabileceğiniz besinleri yemeniz konusunda sizi teşvik eder; bu sayede sağlığınızı korumanıza ve kalıcı bir şekilde kilo vermenize imkan sağlar. Bu çerçevede, diyet programı et ve süt ürünlerinin tüketimini teşvik ederken karbonhidrat tüketimini azaltmayı amaçlar. Bu anlamda ketojenik beslenme ile benzerlikler gösterir. Bu diyet programı, yalnızca kilo vermek isteyenlerin değil, sağlıklı bir yaşam sürmek isteyenlerin de öncelikli tercihidir. Sınırlandırdığı yiyecekler arasında yer alan şeker, yüksek karbonhidrat gibi besinler, yoğun bir şekilde tüketildiğinde kişinin kendisini dinç hissetmesinin önünde engel oluşturabilmektedir. Bunun yanında, dikkat dağınıklığı ve hiperaktivite bozukluğu gibi rahatsızlıklarda uzmanlar çoğu zaman bu besinlerin tüketiminin sınırlandırılmasını önermektedir. Bu nedenle, atkins diyeti birçok sağlık probleminin beslenme ile düzeltilmesine imkan sağlar.
Sağlık açısından sağladığı faydaların yanında, kalıcı ve sağlıklı bir şekilde kilo vermenize imkan sağlayarak dış görünüşünüzü dilediğiniz biçimde şekillendirmenize olanak tanır. Kişinin dış görünüşünden memnun olması, özgüven sahibi bir birey olarak sosyal yaşamda ve iş yaşamında başarıyı yakalayabilmesine olanak tanır. Eğer fazla kilolarınız olduğunu düşünüyorsanız ve sağlıklı bir kilo kaybı gerçekleştirmek istiyorsanız, atkins diyeti sizin için uygun bir seçenek olacaktır. Aşamaları titizlikle takip ettiğiniz takdirde, diyet programı neticesinde tatmin edici sonuçlar elde etmeniz mümkündür. Bu aşamaların neler olduğuna ilerleyen başlıklar altında değinilecektir.
Atkins Diyeti Aşamaları
Atkins diyeti, disiplinli bir şekilde takip edilmesi gereken dört aşamadan meydana gelir. Bu aşamaların atlanması veya tamamlanmaması durumunda diyet programından alınacak verim azalır. Vücudun kendisini bu yeni beslenme programına hazırlayabilmesi için aşamaların titizlikle takip edilmesi gerekir. İlk aşamada günde 20 gramın altında karbonhidrat tüketmek gerekmektedir. Yüksek yağlı besinlerin tüketimi teşvik edilir ve yeşil yapraklı sebzelerin tüketilmesine bu aşamada müsaade edilir. Günlük alınması gereken enerji %5 oranında karbonhidrattan, %25 oranında proteinden, %70 oranında yağlardan karşılanır. Yağlı besin tüketimine verilen ağırlık neticesinde ilk aşama ketojenik bir beslenmeyi andırır. İlk aşamayı 20 gün boyunca takip ettikten sonra ikinci aşamaya geçilebilir. İkinci aşamada diyete yavaş yavaş kuruyemiş, düşük karbonhidratlı sebzeler ve biraz meyve eklenir. Bu besinlerin birinci aşamada yer almamasının sebebi mahrum bırakma olarak adlandırılır. Kişi, kendisini bu besinlerden mahrum bırakarak vücudun iyileşmesine imkan tanır; ardından yavaşça bu besinler tekrar diyete dahil edilir.
Üçüncü aşamaya gelindiğinde diyete karbonhidrat eklenmeye devam edilir; kilo kaybında yavaşlama meydana gelene kadar bu işlem sürdürülür. Dördüncü aşama ise sürekliliği olan bir aşamadır; bu aşamada karbonhidrat alımı kilo kaybına zarar vermeyecek ölçüde serbesttir. Bu aşamadan sonra diyet programı kişinin kendi deneyimleri etrafında şekillendirilebilir. Kişi, diyet programı sürecinde kendisine zararının dokunduğunu fark ettiği yiyecekleri diyet listesinden çıkarabilir. Diyet programının önerdiği bir besin kişinin kendi inisiyatifi ile listeden çıkarıldıysa, besin açığı yaratmamak için beslenme ihtiyaçlarını karşılayacak biçimde diyet programının düzenlenmesi gerekir. Diyet programının ne şekilde sürdürüleceği bu noktadan sonra kişinin kendisine bağlıdır. Programın orijinal halinin ömür boyu sürdürülmesinin vücutta ne gibi bir etkiye sahip olduğunu gösteren bilimsel bir çalışma literatürde mevcut değildir. Bu nedenle kişinin bir noktadan sonra kendi vücudunu dinlemesi ve ihtiyaçlarını kendisi belirlemesi sağlıklı olacaktır.
Atkins Diyeti Ne Şekilde Desteklenmelidir?
Atkins diyetine başvuran kişilerin büyük bir çoğunluğunun önceliği kilo vermektir. Kilo vermenin yanında, bazı kişiler sağlıklı bir yaşam elde etme amacıyla da bu diyet programına yönelebilmektedir. Her iki durumda da, diyet programının yalnızca beslenme ile sınırlı tutulmaması gerekir. Diyet programına ek olarak fiziksel aktivite gerçekleştirmek de son derece elzemdir. Fiziksel aktivitenin yoğunluğu, yapılan spora ya da egzersize göre farklılık gösterebilir. Bu nedenle, spor ya da egzersiz öncesinde yiyeceğiniz öğünü fiziksel aktivitenize uygun biçimde düzenlemenizde fayda vardır. Örneğin, yoğun yağ yakımı gerçekleştirecekseniz, buna uygun olan yağdan zengin beslenmeniz gerekebilir. Esneme hareketlerinin yoğunlukta olduğu hafif egzersizleriniz için yoğun bir şekilde yağ tüketimi gerçekleştirmeniz gerekmez; bunun için orta seviyede yağ tüketimi uygun olabilir. Öğününüz ile fiziksel aktivite arasında belli bir sürenin bulunması gerekir. Sindirim işlemi tamamlanmadan gerçekleştirildiği takdirde çeşitli sağlık sorunları ile karşılaşmanız mümkündür. Bunun yanında, egzersiz süresinde kendinizi hantal hissedebilir, egzersizi kısa kesmek isteyebilirsiniz. Bu nedenle sindirim işleminin gerçekleşmesinin ardından egzersiz yapmaya başlamanız uygun olacaktır.
Fiziksel aktivite ile diyet programını dengelediğiniz durumda, hem kilo kaybı hem de sağlık durumunuz açısından olumlu sonuçlar elde etmeniz mümkündür. Diyet programının detayları için bir profesyonele danışmanız ve profesyonelce hazırlanmış bir diyet listesine uyum göstermenizde fayda vardır. Bu şekilde, besin açığı yaşama riskini ortadan kaldırarak sağlığınızı bir uzmana teslim edebilirsiniz. Özellikle vejetaryen beslenmeyi atkins diyetine uygulama gibi karmaşık işlemler için bir uzman desteğine başvurmak oldukça önemlidir. Diyet programını kendi kendinize gerçekleştirmek istiyorsanız, buna uygun olarak gerekli araştırmaları yapmanızda ve besin değerleri hakkında kapsamlı bilgi edinmenizde fayda vardır.
