İshal, günde birkaç kez meydana gelen sulu dışkı nöbetleri olarak tanımlanır. Macun benzeri, akan bebek kakası veya günde birden fazla sağlam (normal) dışkı ishal değildir. Akut ishal bir virüs ve ya bakteriden kaynaklanır. Tekrarlayan bir ishal, bebeğin gıda alerjisi gibi dahili bir biyokimyasal problemden dolayı gevşek dışkı çıkarmasıdır. Hafif ishal günde iki ila beş sulu dışkıdır. Orta derecede ishal günde altı ila dokuz, şiddetli ishal günde on veya daha fazla sulu dışkıdır. Bebeklerde ishali tetikleyebilecek çeşitli durumlar vardır.
1. Mide veya bağırsak enfeksiyonu
Çoğunlukla virüs ve bakterilerden kaynaklanan gastrointestinal sistem enfeksiyonları, gıda zehirlenmesine ve ishale yol açabilir. Bu mikroplar kontamine veya az pişmiş yiyeceklerden geçebilir. Ayrıca el yıkama ve mikropların tükürük yoluyla yayılması nedeniyle de ortaya çıkabilir.
Salmonella bakterileri de mide ve bağırsağı etkiler ve ciddi ishale neden olur. Enfeksiyonlar kontamine yiyecek ve su veya yüzeylerden yayılır. Bebekler nesneleri ağızlarına sokma eğilimindedir, bu da onları virüse yakalanma riskine maruz bırakır.
2. Gıda intoleransı veya alerjisi
Bebeğin bazı yiyeceklere alerjisi varsa bağışıklık sistemi buna tepki verebilir. Gıda alerjisi durumunda, bebeğin sindirim sistemi yiyecekleri sindiremez ve gastrointestinal sistemde rahatsızlığa neden olur.
3. İnflamatuar bağırsak hastalığı
Sindirim sisteminin iç astarında ağrılı iltihaplanmaya yol açan genetik anomalilerin neden olduğu bir grup gastrointestinal hastalıktır. Ülseratif kolit ve Crohn hastalığı, bebekleri etkileyebilen ve kalıcı ishale neden olan inflamatuar bağırsak hastalıklarıdır. İnflamatuar bağırsak hastalığı genetiktir ve tedavisi yoktur. Semptomların şiddetini hafifletmek için her gün ilaç alınmalıdır.
4. Meyve suyu
Meyve suları besinlerle doludur, ancak bazen bir bebeğin küçük vücudu için çok fazla olabilir. Kötü emilim ve aşırı besin yükü bu fazla besinleri sulu ishal şeklinde dışarı atar. Bütün meyveler lif bakımından zengindir ve tolere edilebilir besin konsantrasyonu seviyelerine sahip oldukları için daha iyidir.
5. Isı bitkinliği
Bebekler aşırı sıcaklıklara uyum sağlamada fakirdir. Bebek uzun süre sıcak bir iklimdeyse, vücut suyunun kaybı nedeniyle dehidrasyon ve baş ağrısından muzdarip olabilir. Aşırı durumlarda, karın krampları ve ishali de olabilir. Bebek serin veya ılımlı sıcaklıklarda olmalı ve yeterli sıvı verilmelidir.
6. Antibiyotikler
Bebek ishali, bakterilere karşı hareket ettikleri için antibiyotiklerin bir yan etkisi olabilir. İyi bağırsak bakterilerini öldürür ve sindirim zorlaşır. Antibiyotik tedavisi sona erdiğinde bebeğin durumu düzelir. Bebeklerde ishal, durumun yoğunluğuna bağlı olarak birkaç gün veya hafta sürebilir.
Bebeklerde İshal Nasıl Tedavi Edilir?
İshal arkasındaki neden teşhis edildiğinde doktor tedaviye başlar. İlaç, soruna ve şiddetine göre değişir. Örneğin, bebeğin bakteriyel bir enfeksiyon nedeniyle ishali varsa, antibiyotikler reçete edilir. İshali tedavi etmek için çeşitli reçetesiz satılan ilaçlar mevcuttur. Bununla birlikte, bebeğe zarar verebilecek kimyasal bileşikler içerdiğinden bunlara karşı dikkatli olmalı ve doktorunuza başvurmalısınız. Bebeğe herhangi bir komplikasyondan kaçınmak için daima bir doktora danışmak en iyisidir.
Uzman tedavinin yanı sıra ishale anlık müdahale için bebeğin beslenme şekline bazı değişiklikler ekleyebilirsiniz. İki yaşın altındaki bebeklerde her ishalin ardından 50 – 100 ml sıvı takviyesi yapılmalıdır. Böylece dışkıyla su kaybeden bebeğin vücut fonksiyonları aynı düzende devam eder. Şekerli içecekler ve bazı medikal gıdalar da ishali durdurmada etkilidir. Henüz emzirme döneminde iseniz bebeğinizi bol bol emzirerek de ishali kısa sürede tedavi edebilirsiniz. Ek gıda döneminde olan bebeklerde yoğurt, patates püresi gibi potasyum açısından yüksek olan gıdalarla da ishali kontrol altına alabilirsiniz.
