Günümüzde kan tahlilleri birçok hastalık hakkında kesin tanı imkânı verir. Kanımızda bulunan LYM (lenfosit) hücrelerinin değerleri tanı koymada büyük bir öneme sahiptir. Hasta olduğunuzda kanınızdaki lenfosit değerleri düşer ya da yükselir. Bu değerler doktorlara bir rahatsızlığınız olup olmadığını; eğer varsa boyutunun ne olduğunu anlamaları konusunda yardımcı olur. Tanı koymada büyük öneme sahip olan LYM nedir, LYM düşüklüğü ve yüksekliği neden olur, nasıl tedavi edilir?
LYM (Lenfosit) Nedir?
LYM vücudunuzu hastalıklara karşı koruyup savunan antikorlar üreten ve kemik iliğinde oluşan beyaz kan hücrelerinden biridir. Vücudumuzun dolaşım sisteminde bulunan ve lenf sisteminde yoğunlaşan LYM; yetişkinlerdeki beyaz kan hücrelerinin yaklaşık %20-40’ını oluşturur. LYM normal değer aralığı yetişkinlerde 1000-4800 mcL, çocuklarda 3000-9500 mcL olmalıdır. LYM hem vücudu hastalıklara karşı korur hem de hastalıklara karşı antikor üretir. Kan tahlillerinde bulunan bu terimin düşüklüğü ve yüksekliği sık sık araştırılan konular arasındadır.
LYM Düşüklüğü ve Tedavisi
Lenfopeni olarak adlandırılan LYM düşüklüğü bağışıklık sisteminizin güçsüzleşmesine, bu doğrultuda vücudunuzun enfeksiyonlara ve kansere karşı savunmasız kalmasına sebep olur. Çoğunlukla geçici olan ve tehlike oluşturmayan LYM düşüklüğü, eğer uzun sürer ve tedavi edilmezse sizleri enfeksiyonlara karşı savunmasız kılar. LYM düşüklüğünün başlıca sebepleri vücudunuzun yeteri kadar lenfosit üretememesi ve LYM’nin grip veya benzeri bir rahatsızlıkla savaşmasından dolayı azalması ya da depolanması olsa da yetersiz beslenme, çinko eksikliği, HIV, bazı kronik böbrek hastalıkları, çölyak, lenfoma gibi bazı kanser türleri, kortizon kullanımı, radyasyon tedavisi, bağışıklığı baskılayan ilaçlar, stres, aşırı alkol ve sigara kullanımı da LYM düşüklüğüne sebep olabilir. Lenfopeni genellikle bir belirti göstermez ve kan tahlilinde ortaya çıkar ancak nadiren de olsa ateş, öksürük, burun akıntısı, eklem ağrısı, geceleri aşırı terleme, kilo kaybı gibi belirtiler gösterebilir.
Eğer ciddi bir hastalığınız yoksa çoğunlukla tedaviye gerek kalmadan kendiliğinden iyileşen LYM düşüklüğünün tedavisi oldukça kolaydır ve ilaçlarla LYM değerleriniz düzeltilebilir. Ciddi bir hastalık durumunda doktorunuz size ekstra testler yapabilir ve durumunuza göre çeşitli tedavi yöntemleri uygulayabilir. LYM değerlerinizi yükseltmek için protein, beta karoten, C vitamini, D vitamini, omega-3, selenyum, çinko içeren besinler tüketin. Doymuş ve trans yağ tüketimini, sigara ve aşırı alkol kullanımını bırakmanız tavsiye edilir.
LYM Yüksekliği ve Tedavisi
Lenfositoz olarak adlandırılan LYM yüksekliği, genellikle bir enfeksiyon sonrası ortaya çıkar ve sebebi lenfositlerin hastalıklarla savaşmaya yardımcı olmasından dolayı sayısının artmasıdır. LYM yüksekliği hastalıktan tamamen kurtulduktan sonra zamanla düzelir ancak sürekli hale geldiyse ciddi bir hastalığın habercisidir. Bu hastalıklar genel olarak kızamık gibi virütik enfeksiyonlar, sarılık, boğmaca, tüberküloz, parazit hastalığı, bakteriyel hastalık, kan damarı iltihabı, lenfosittik lösemi ve AIDS’tir. LYM yüksekliği de LYM düşüklüğünde olan belirtilerle aynı belirtileri gösterir.
LYM yüksekliği, eğer altta yatan ciddi bir neden yoksa, yüksekliğe sebep olan hastalık tedavi edildiğinde düzelir. Ancak herhangi bir neden yokken LYM yüksekliği tespit edilirse ekstra testler yapılır. Bu testler sonucunda kan kanseri ya da lenf kanseri teşhisi konulursa bu hastalıklara uygun tedavi yöntemleri uygulanır. Ayrıca bebeğinizde LYM yüksekliği çıkmasında genellikle endişe edilmesi gereken bir durum yoktur. Bebekler ve çocuklarda bağışıklık sistemi gelişme aşamasında olduğundan LYM miktarı yetişkinlere oranla daha yüksektir ve enfeksiyonlarla daha fazla savaştığından LYM miktarının yüksek çıkması son derece normaldir. Ancak yine de rutin kontrollerle doktorunuz sürekli kontrol eder ve devamlı bir yükseklik varsa sebebine göre uygun tedaviyi belirler. Son olarak; egzersiz yapmanız, stresten uzak durmanız, dinlenmeniz, sağlıklı beslenmeniz, ideal kilonuzu korumanız, kişisel bakımınıza özen göstermeniz ve sigarayı bırakmanız sizi LYM hastalıklarından korur.
