İçindekiler
10 Aylık Bebeklerin Gelişimi Nasıldır?
Heyecanlı ve stresli bir bekleme sürecinden sonra bebeklerini kucağına alan taze anne baba olmuş ebeveynlerin kafaları genelde çok karışıktır. Kaygı ve endişeyi tüm bedeninizde hissediyor olabilirsiniz. Genelde anneler bebeklerini ilk hissettiklerinde bebeğiyle arasındaki bağlantıyı kurabiliyor ve bebeğiyle ilgili soru işaretleri kafasını çoktan kurcalamaya başlamış oluyor. Annelerde en çok meydana gelen bebeğime yetebilecek miyim endişe oluşuyor. Ne kadar uyur, ne kadar emer, kilosu, aşısı derken kafalar çok karışır. Ama hiç endişe etmeyin, çoktan bebeğiniz size, sizde bebeğinize sonsuz bir sevgiyle bağlandınız. Her ne olursa olsun hep onunla olacağınızı biliyorsunuz. Ancak babalarda ise bu bağ tam olarak bebekleri doğduktan sonra daha çok hissedilebilir bir hale geliyor. Soru işaretleri bu noktada oluşmaya başlar onlar için. Nasıl yetiştireceğiz, nasıl uyutacağız, bebeklerinin şimdiden gelecekleri için endişelenmeye başlarlar. Bebeklerinin büyüme aşaması onlara çok zor gibi görünse de onun büyümesine tanıklık etmek çok keyifli bir dönem olacaktır. Bir o kadar da yorucu bir dönem olacağının haberini vermeden geçemeyeceğim.
İnsan hayatının en hızlı büyüme dönemi ilk yaşıdır. Doğumla birlikte başlayan büyüme sürecinde 10.ay bebeklerde önemli adımların atıldığı bir dönemdir. Bebeğin artık çocukluk dönemine yavaş yavaş girdiği sürecin de başlangıcıdır. 10. aya kadar yaşanan zorlu uykusuz geceler, sürekli emzirme aralıkları, alt değiştirme aktivitesi sizi oldukça yoracaktır. Ancak bebeğiniz artık 10 aylık olmuş ve bir yaşına basmasına çok az kalmıştır. Sizleri biraz daha rahatlatacak olan o dönem işte geldi. Yeni anne babalar olarak biraz nefes alabilirsiniz. Çünkü bebeğiniz artık sizi biraz olsun anlamaya, söylediklerinize tepki vermeye, etrafını biraz daha anlamaya başlayacaktır. Tabi her bebeğin gelişim süreci farklıdır hepsi aynı zamanlarda aynı gelişim özelliklerini göstermeyebilir. Çevresel ve genetik faktörler gelişim sürecini etkilerken, bahsettiğimiz özellikler genel gelişim özellikleridir.
10 aylık bebeklerde bilişsel fonksiyonlar ve motor becerileri büyük oranda gelişim gösterirken, duyu organlarını da daha verimli olarak kullanmaya başlar. Dil gelişimi ise tüm hızıyla devam ederken bu dönemde biraz daha konuşma çabalarının başladığını gözlemleyebilirsiniz. 10 aylık bebekler genellikle duydukları sesleri taklit etmeye, basit kelimeleri öğrenmeye başlarlar. Çıkardıkları sesler anlamsız olsa da artık bebeğiniz konuşmaya başlamıştır. Aynı zamanda 10.aya gelmiş olan bebeğiniz için artık besin çeşitliliği de artmıştır. Artık beslenme konusunda sizin yükünüz biraz hafifleyecek. Gelişen el becerileriyle kaşık tutarak yemek yemeye başlayabilir.10 aylık bebekler için onlara uygun olarak hazırlanmış yemek formlarını ailesiyle beraber tüketebilir. 1 yaşına basmasına az kalan bebeğiniz bu dönemde size bir sürpriz yaparak ilk adımlarını atabilir. Destek almadan atılan adımlardan önce bir yerlere tutunarak minik adımlarını atmaya başlayabilirler. Koltuk, sandalye gibi inip çıkabileceği yerlerde kendisine oyun yapmaya başlayabilir.10 aylık bebek gelişimi için neler yapılmalı, neler yapılmamalı gibi birçok konuyu merak eden ebeveynler için bu dönemle ilgili bilinmesi gereken her şeyi araştırdık ve sizlere güzel bir yazı hazırladık.
10 Aylık Bebeklerde Zihinsel Gelişim Nasıl Olmalıdır?
10 aylık bebeklerde gelişim süreci hızlanmaktadır. 10. ay bebeklerde zihinsel gelişimin belirgin farklılık göstermeye başladığı dönemdir. Bu aydan sonra bebekler etrafına karşı daha bilinçli, çevresinde olan biteni daha çok anlamaya başlarlar. 10.ayda bebekler etrafındakileri taklit etmeye ve bu şekilde öğrenmeye başlar. Dişlerinizi fırçalarken, saçınızı tararken, televizyon izlerken bebeğiniz sizi gözlemler ve taklit eder. Söylenenleri anlamaya ve tepkiler vermeye başlarlar. Bu dönemde bebeğinizle bol bol iletişim kurmalısınız. Onunla basit cümleler kurarak iletişim kurmalı, onun tepkilerini anladığınızı göstermelisiniz. İsteklerini işaretlerle, jestlerle anlatmaya başlar. Onu anlıyormuş gibi diyalog halinde olursanız bebeğinizin dil gelişimine de önemli katkı sağlamış olursunuz. Böylelikle bebeğinizi iletişim yönünden geliştirmekle beraber zihinsel faaliyetlerinin gelişmesine de destek olursunuz. Ayrıca bebeğinizin zihinsel faaliyetlerini geliştirmek amaçlı onunla bol bol vakit geçirmeli, oyunlar oynamalısınız. Bu dönemde bebeğinizle geçirdiğiniz kaliteli vakit onun zihinsel gelişiminde oldukça önemlidir.10 aylık bebeklerin zihinsel gelişimine yardımcı oyunlar oynamak için farklı malzemelerden bebeğinize basit oyun aletleri yapabilirsiniz. Bu dönemdeki bebekler için süslü veya karmaşık oyuncaklara gerek yoktur. Onlar için basit bir plastik kap, minik bir tahta parçası vs. bile onun için oyun aracıdır. Böylelikle bebeğinizin nesneleri tanımasına da imkân sağlamış olursunuz.
10 Aylık Bebeklerde Fiziksel Gelişim Nasıl Olmalıdır?
Bebeklerde çok hızlı bir şekilde gözlemlemiş olduğumuz büyüme 10. Ayda bebek gelişimi daha da hız kazanmaya ve belirgin bir hale gelmeye başlar.10. ayda bebekler artık emekleye, bazı hareketlerde yetenek kazanmış, çevresiyle etkileşim halinde bulunmaya da başlamıştır. 10 aylık bebeklerde kilo kız bebeklerin de 9 kg erkek bebeklerin de ise 9.75 kg olması beklenir. Boy uzunluklarına bakılacak olursa kız bebeklerin yaklaşık olarak 71 cm, erkek bebeklerin ise 72 cm olması beklenir. Bebeklerde büyümenin ölçülmesinde kullanılan bir başka ölçüt baş çevresidir. Bu ölçüt doktor kontrollerinde düzenli olarak ölçülmektedir.10 aylık bebeklerde baş çevresi yaklaşık olarak 44-45.5 cm aralığında olmalıdır. Her bebeğin gelişim süreci farklılık göstereceği gibi bebeğiniz bu ölçülerde değil diye endişe kapılmamak gerekmektedir. Tüm bu verilen ölçüler bebeğe özgüdür. Düzenli bir şekilde gittiğiniz doktor kontrollerinde olası bir büyüme geriliği söz konusu olduğunda sizlere gerekli bilgi verilecektir.
10 Aylık Bebeklerde Motor Becerileri Nasıl Gelişim Gösterir?
10 aylık bebekler bu ayda önceki aylara göre daha fazla hareket halindedir. Artık size anlatmak istediklerini ağlayarak değil işaret ederek, mimikleriyle istemeye başlarlar. 10. ayda bebekler emeklemeye başlayabilir, destek alarak ayağa da kalkabilirler. Bu süreç tutunarak ilerlemeyle devam eder. Bazı bebekler destek almadan ilk adımlarını da bu aylarda atabilirler. Kendi kendilerine yattıkları yerden doğrulabilir ve kalkabilirler. Aynı zamanda parmaklarıyla cisimleri kavramaya başlayabilir, cisimleri bırakma hareket kabiliyetini de kazanmış olurlar. El sallama, alkış yapma, ce-e oyununu da kendileri başlatabilirler. Bebeğinizin oldukça hareketlendiği bu dönem sizler için oldukça yorucu olacaktır. Bu yüzden sizlerde uyku aralıklarını fırsat bilip dinlenmeyi ihmal etmeyin.
10 Aylık Bebeklerde Duyusal Gelişim Nasıldır?
10 aylık bebekler her yönden hız bir gelişim gösterirken, duyusal olarak da büyük bir gelişim göstermektedir. Görme, duyma ve dokunma duyuları gelişen bebekler çevrelerini daha farklı ve net görmeye başlarlar. Etrafındaki varlıkların seslerinden ve görünüşlerinden uzaktayken de tanıyabildiğinin farkına varır. Derinlik ve uzaklık algısı gelişim göstermiştir. Seslenmelere tepki verebilir, sevdikleri kelimeleri tanıyabilirler. Bilişsel, duyusal ve motor becerilerinin gelişim göstermesiyle bebekler, 10. ayda kendi yemeklerini kendileri yiyebilirler. Bu bebeğinizin el becerilerinin gelişmesi ve kendine olan güvenin artması ile doğrudan alakalıdır. Etrafı kirletmesinden korkmadan bebeğinize kendi yemeğini yiyebileceğini deneyimlemesine izin vermelisiniz.
10 Aylık Bebeklerde Dil Gelişimi Nasıl Olmalıdır?
Çocukluk döneminde ilk 3 yaş dil gelişiminde oldukça önemli bir dönemdir. 10. ay bebeklerde dil gelişimi için önemli bir basamaktır. Bu dönemde bebeklerin çevreye olan hâkimiyeti artar ve etrafını anlamaya başlar. Etrafında seslere duyarlı hale gelirler. Bu dönemde bebeğinizle kuracağınız iletişim oldukça önemlidir. İleri dönemdeki iletişim kabiliyeti içinde bu dönemde bebeğinizle kuracağınız diyaloglar ile temelini atmış olacaksınız. Bebeğinize söylediğiniz basit komutları artık anlayabilir ve onlara reaksiyon gösterebilir. Tut, al, ver, bırak, gel vs. gibi. Bu dönemde bebekle ne kadar çok iletişime geçilirse o kadar çabuk dil gelişim gösterir. Bebeğinizin konuşma becerisi sizi taklit etmeyle gerçekleşir. Bu yüzden bebeğinizle konuşurken telaffuzunuza dikkat etmelisiniz. Kelimeleri doğru ve net bir şekilde telaffuz edebilirsiniz. Sesi keşfetme süreci devam ettiği için farklı sesler çıkarabilir. Sesinizde ki mutluluk, kızgınlık, üzgünlük tonlamalarını ayırt edebilirler. Anne, baba gibi basit kelimeleri söyleyebilirken, onlar için karmaşık olan bazı kelimeleri yakın seslerle söyleyebilirler. Bu dönemde ayrılık kaygısı belirgin bir hale gelmektedir. Yabancıları net bir şekilde ayırt edebilir. Sizden başka birine gitmek istemeyebilir. Bu süreçte onu bırakmadığınızı, hemen geri geleceğinizi ifade etmelisiniz.
10 Aylık Bebeklerde Beslenmesine Nelere Dikkat Edilmelidir?
- ay bebeklerin tükettiği yiyecek çeşitliliği artış gösterdiği dönemin başlangıcıdır. Bu aylarda artık mama sandalyesi kullanmaya başlayabilir, bebeğinizi sizinle birlikte yemek masasına oturtabilirsiniz. Daha önceki aylarda sıvı ve püre şeklinde vermiş olduğunuz besinleri artık biraz daha pütürlü bir şekilde verebilirsiniz. Bu şekilde bebeğinizin çene kaslarının gelişimini de desteklemiş olursunuz. Meyve ve sebze püreleri, iyi pişmiş ev yemekleri bu dönemde bebeğinizin menüsünde yer alabilir. Bebeklerde 1 yaşa kadar tuz kullanımı önerilmediği için bebeğiniz için hazırladığınız yemeklerde tuz ve baharat kullanmamaya dikkat etmelisiniz. Bebeklerde sıklıkla rastlanılan besin alerji durumu dikkat edilmesi gereken bir noktadır. Bebeğinize ilk defa vereceğiniz besinin çok küçük bir miktarını denetebilir ve devamında ki süreçte herhangi bir alerjik reaksiyon gösterip göstermediğini takip edebilirsiniz. Bu takip sürecinde yeni bir besin denemesi yapılmamalıdır. Herhangi bir alerjik reaksiyon durumunda doktora gitmeyi ihmal etmeyiniz.
Emzirme süresi ise farklılık gösteren bir durumdur. Bazı annelerin sütü gelmezken bazı annelerin sütü uzun süre gelmektedir. Dünya sağlık örgütü, doğumdan hemen sonra emzirmenin başlaması ve ilk 6 ay sadece anne sütü verilmesini öneriyor. 2 yaşına kadar uygun besin destekleriyle devam edebileceğini söylüyor. Kişiden kişiye değişiklik gösteren emzirme durumu annenin karar verebileceği bir durumdur.
10 Aylık Bebekler Oyun ve Oyuncakları Nasıl Olmalıdır?
- ayda bebeklerde artık gelişim gösteren bilişsel, motor ve duyusal işlevleri oyunlarla desteklemek gerekmektedir. Bebekler oyunla öğrenir ve oyunla uygularlar. Bu dönemde bebeklerinizle ce-e oyunu, saklambaç oyunu, el çırpmak, karşılıklı birbirinize bir top yuvarlama, tekerlekli oyuncak atma gibi oyunları oynayabilirsiniz. 10 aylık bebek oyuncakları üst üste konan bloklar, iç içe geçen oyuncaklar, bastığınızda ses çıkartan kitap ve oyuncaklar, oyuncak enstrümanlar bebeklerinizin ilgisini çekebilir. Bu dönemde bebeklerinize basit hikayeli çocuk kitapları okuyabilir, onu renkli sayfaları incelemeye yönlendirebilirsiniz. Kitapları okurken ses tonlamaları yapmalı, olayları anlatırken duygunuzu katmalısınız. Resimli kitaplar seçebilir bebeğinizi resimleri incelemeye yönlendirebilirsiniz. Hayvanları, bitkileri, nesneleri tanıtıcı kartlar ile gelişimine destek olabilirsiniz. Bebeğinizle konuşurken göz kontağı kurmayı unutmayın. 10 aylık bebek oyunları için yap-boz, doldur-boşalt gibi oyunlar gibi devamlılık gösteren oyunları da tercih edebilirsiniz. Aynı zamanda bebeğinizi bu dönemde kalem ve kâğıtla tanıştırabilirsiniz. Önce siz bir şeyler çizebilir ondan sonra onun bir şeyler çizmesini sağlayabilirsiniz. Bu sayede motor becerisine de destek olmuş olursunuz. 10 aylık bebeklerde oyun oynarken bütün oyuncaklarının etrafında olmamasına dikkat edin. Hangi oyuncakla oynamak isterse onu verin diğer oyuncakları etrafından uzaklaştırın. Ya da bebeğinizle kendi aranızda geliştirdiğiniz bir oyunu da oynayabilirsiniz. Bebeğiniz bunları yapmaktan keyif alacaktır.
