İçindekiler
Bebekler çok hassas bir cilde sahiptir. Bebeklerde pişik olmaması için bakımı düzenli ve dikkatli bir şekilde yapılmalıdır. Vücuda zarar verici alkol içerikleri bulunan ürünler yeni doğanda pişik yapar, bu yüzden kullanılmamalı, doğal ve vücudu tahriş etmeyecek ürünleri kullanmak gerekir. Bebeklerin cildi çabucak tahriş olmaya meyillidir. Bundan dolayı vücudun nemini korumak, vücutta oluşacak olan sıkıntıları en aza indirecektir. Pişik, bebeklerde en sık karşılaşılan problemlerden biridir. Yanlış kullanılan bebek bezleri, ıslak mendil kullanımı, yüksek pH’lı sabunların kullanımı pişik oluşumunun nedenlerinden bazılarıdır.
Pişik Nedir?
Pişik, genellikle yenidoğan bebeklerde çocuk bezinin temas ettiği bölgelerde, kapalılık, nem ve tahriş sonucu oluşan döküntülere denir. Vücutta tahriş oluştuğunda, o bölgede aşırı bir duyar gelişir ve bebek en ufacık bir dokunuşta aşırı ağrı ve tepki gösterir. Bebeklik döneminde en çok karşılaşılan problemlerden biridir. Genellikle karın alt bölgesinde, genital bölgede ve gluteal bölgede görülür. Kısacası en çok bebek bezinin temas ettiği alanlarda gözükür. Aynı zamanda terlemeye bağlı olarak koltuk altı, sırt, boyun, çene, yanak ve bacak gibi vücudun herhangi bir yerinde de oluşabilir. Yenidoğanda pişik, farklı derecelerde meydana gelmektedir. Bebeklerin cildinin hassasiyet durumuna göre bazen bebekte kızarıklık şeklinde gözlemlenirken bazen de akıntılı ve kabuk bağlayan yaralar şeklinde de meydana gelmektedir.
Pişik Oluşumunun Nedeni Nedir?
Pişik oluşumunun başlıca nedenlerinden biri tahriştir. Bölgenin uzun süre boyunca tere, idrara veya dışkıya maruz kalması sonucu ciltte hassasiyet meydana gelir ve bu da o bölgenin kızarmasına sebep olur. Pişik, en çok popoda meydana gelir. Yenidoğan pişiğin en önemli sebebi ise bebek bezinin uzun süre değiştirilmemesidir. Buna bağlı olarak bebek poposunda kızarıklık meydana gelir. Bezin vücuda uzun süre temas etmesi, dışkı ve idrarın uzun süre cilde temas etmesi sonucu mikroorganizmalar bebekte pişik yapar. Aynı zamanda bebeğinizde kullandığınız bezler de pişik yapabilir. Bebeğin boyu ve kilosuna uygun, vücudu çok fazla sarmayacak ve yumuşak bir dokuya sahip olan bezler tercih edilmelidir.
Pişik Oluştuğunu Nasıl Anlarız?
Bebek vücudu yumuşak ve narin bir dokuya sahiptir. Cildi dış etkenlerden korumaya yardımcı bir ince yağ tabakası bulunmaktadır.Bebekte pişik oluşması bu yağ tabakasının zarar görmesiyle meydana gelmektedir. Genital bölgede oluşan pişiğin nedeni, cildin amonyak (idrarda bulunur) ile uzun süre temas halinde kalarak yağ tabakasını zedelemesidir. Genellikle bebekte kızarıklık, yanma, hassasiyet ve kırmızı ıslak bir görüntü meydana gelir. Pişik oluşmaya başladığı ilk zamanlar, oluşan bölgede hafif kırmızı kabartılar meydana gelmektedir. Zaman geçtikte bu kabartılar içi dolu şişliklere dönüşür. İyicene hassaslaşan cilt yanmaya başlar ve bebeğe acı verir. Eğer herhangi bir önlem alınmazsa, pişik alanı genişler ve deri enfekte olur. Şişliklerin oluştuğu bölgelerde yanma, kızarma, kaşıntı, batma, hassasiyet meydana gelir. Buna bağlı olarak bebeklerde huysuzluk ve acı yüzünden ağlama nöbetleri ortaya çıkmaktadır.
Pişiğin Başlıca 5 Nedeni
1- Kötü hijyen
Bebeklerde en önemli şey düzenli olarak ciltlerinin temizliğinin sağlanmasıdır. Bu bakımın uzun süre aksatılması bebekte cilt problemlerine neden olmaktadır. Önemli olan ilk detay banyodur. Bebek doğar doğmaz banyo yapılmamalıdır. İlk 3-4 gün bebeğin cildi doğumdan sonra koruyucu tabakayı emer. Eğer hemen banyo yaptırılırsa bu tabaka kaybolur ve bebekte cilt problemleri sıklıkla görülmeye başlar. Bebeğin ilk banyosunda Ph’ı düşük sabunlar tercih edilmelidir. Sert keseler tercih edilmemeli, elle masaj yapılarak vücut yıkanmalıdır. Su ılık olmalıdır zira suyun çok sıcak olması cildi yakar ve cildi tahriş eder.
Önemli olan ikinci detay ise bebekte popo temizliğidir. Bebek poposunda kızarıklık olmaması için öncelikle bez günde en az altı defa veya kirlendikçe mutlaka değiştirilmeli ve bekletilmemelidir. Bebekte popo temizliği yapılırken mümkün olduğunca ıslak mendil kullanılmamalı, ılık su ile temizlenmelidir. Cildin nemini korumak için popoya zeytinyağı sürmek hem doğal bir nemlendirici etkiye sahiptir hem de vücuttaki nemi korumaya yardımcı olur. Önemli olan son detay ise giydirilen kıyafetin temizliği ve yapısıdır. Bebeğinizi sıkmayacak ve terletmeyecek kıyafetler tercih etmeniz gerekmektedir. Ter oluşan bölge nemli ve karanlık olacağı için mikroorganizma oluşumuna ortam hazırlar ve bu da bebekte pişik olmasına neden olur. Bebeğin tüm kıyafetleri temiz ve yumuşak olmalı, tahriş edici detayları bulunmamalı, bebeğin içinde rahat hareket etmesini sağlayacak ebatlarda olmalıdır.
2- İshal
Bebekte ishal meydana geldiği zaman alt bezi normalden daha da fazla değiştirilmeli ve temizliği çok dikkatli yapılmalıdır. İshal durumunda asla bezinin dolması beklenmemelidir yoksa bebek poposunda kızarıklık meydana gelir. Sıkça değiştirilmeli, ılık su ile temizlenmeli ve sık sık sabun ile temizleme yapılmamalıdır. Gerekirse bebekte pişik oluşmasını önlemek için doktorun önerdiği bir pişik kremi uygulanabilir veya doğal yoldan zeytinyağı ile nemlendirme yapılabilir.
3- Alt bezini yeterince değiştirilmemesi
Bebekte pişik oluşumunu önlemek için bebeğin altı mümkün oldukça sık, 2-3 saatte bir değiştirilmelidir. Bebeğin altı sık sık havalandırılmalıdır. Karanlık ve nemli kalmamalıdır. Yumuşak ve emici özelliği yüksek olan bezler kullanılmalıdır. Pişik kremi sadece pişik oluştuğunda değil, pişik oluşumunu önlemek için de her alt değiştirildiğinde kullanılmalıdır. Bir sonraki alt değişiminde sürülen kremi temizlemek için bölgeyi zorlamamalı, pişik olan bölgeye iyot, povidon ve alkol içerikli ürünler kullanılmamalıdır. Bu ürünler cildi kurutarak nemini kaybettirir ve tahriş olmasını sağlar.
4- Mantar enfeksiyonları
Bebeklerin cildi narin ve hassas bir yapıya sahiptir ve enfeksiyonlara açıktır. Bebekte mantar enfeksiyonları karanlık ve nemli ortamları sevmektedir. Bebeklerde ise en çok bez bağlanan bölgelerde, koltuk altında kızarıklık, bacak ve kollardaki katlanma bölgelerinde kızarıklık meydana gelmektedir. Bu bölgeler mümkün olduğunca kuru tutulmalı ve gün içinde havalandırılmalıdır. Kıyafetleri terletici özellikte olmamalıdır. Çok sıkı kıyafetler de bebeği aşırı terletebilir ve bu da mantar enfeksiyonlarının oluşma riskini arttırır.
5- Bebeğin beslenmesinin değişmesi
Bebek anne sütünden mamaya ya da ek gıdalara geçtikten sonra idrar ve dışkı yapımı da değişmektedir. Vücut yeni yeni bu gıdalara alışma sürecine girdiği için vücuttaki bazı düzenler de yeni bir hal almaya başlamaktadır. Bu dönemde öncekine göre daha çok dikkat edilmelidir. Mama ve ek gıdaya geçildiğinde çene ve yanak kenarlarında pişik görülebilir. Bunun sebebi ise bebek beslendikten sonra ağız ve yanakların yeterince temizlenmemesi ve temizle esnasında sert ve alkol içerikli ıslak mendil kullanımıdır. Pişik oluşmasını önlemek için ılık su ile temizlenmeli, eğer çok kirli ile pH’ı düşük sabunlar tercih edilmelidir. Düzenli olarak da pişik kremi uygulanmalı ve pişik oluşumu engellenmelidir.
Evde Pişik Nasıl Geçer?
Eğer bebekte pişik meydana geldiyse pişik oluşan bölgenin bakımı çok iyi yapılmalıdır. Bez takılan bölgede meydana geldiyse pişik, bebeğin bezi günde en az altı kere değiştirilmeli ve kirlendikçe mutlaka değiştirilmelidir. Mümkün mertebe bebeğin altı ılık su ile temizlenmelidir ve iyice kurulanmalıdır. Bebek dışkısını yaptıktan sonra eğer durumu iyi ise sabun kullanılmadan ılık su ile nazik hareketlerle temizlenmelidir. Eğer altı çok kirli ise düğük pH’lı sabun ile yıkanabilir. Bebeğin altı temizlendikten ve kurulandıktan sonra önerilen pişik kremi kullanılmalıdır. Sonraki alt değiştirmede eğer dışkı yapımı yoksa sadece pamuk ve ılık su ile silinmesi yeterlidir. Bu esnada daha önce sürülen kremi çıkarmak için zorlanmamalıdır. Povidon iyot ve alkol içerikli ürünler bebeğin cildini tahriş edeceğinden asla kullanılmamalıdır. Bebeğin altını temizledikten sonra hemen bez bağlanmamalı, bir süre açık tutarak havalanması sağlanmalıdır. Bunlara rağmen hala bebeğin pişiği geçmezse bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Doğal yollardan bebek pişiği nasıl geçer?
Peki evde pişiğe ne iyi gelir?Bebeklerde oluşan pişiğin en önemli sebebi tahriştir. Tahriş ise, vücudun doğal nemini kaybetmesi sonucu meydana gelir. Cilt kızarır ve rahatsızlık hissi oluşur. Bebeklerde iki doğal ürün ile bebeğinizin pişik oluşumunu önleyebilir, eğer pişik oluştu ise kısa sürede geçmesini sağlayabilirsiniz.
1-Zeytinyağı
Doğal ve bitkisel bir yağ olan zeytinyağının birçok cilt tedavisinde faydalı olduğunu hepiniz duymuşsunuzdur. Ciltteki nem dengesini korumayı sağlar. Bebeklerinizin altını değiştirdikten sonra kuru cilde az miktarda masaj yaparak uygulayabilirsiniz. Kısa süre içinde cildin eski nemini kazandırarak bebek poposunda kızarıklığı ve hassasiyeti geçirecek olan zeytinyağı adeta kurtarıcınız olacak!
2-Lavanta yağı
Bitkisel bir yağ olan lavanta yağı da bebeklerde pişiği hızlı bir şekilde geçirmektedir. Pişik olan bölgeye masaj yaparak uygulanmalıdır. Bu sayede cilt kolaylıkla lavanta yağını emecektir. Dikkat etmeniz gereken önemli bir nokta ise eğer bebeğiniz hassas bir cilde sahipse lavanta yağını su ile seyreltilerek kullanılması önerilmektedir. Düzenli olarak kullanımda ise kısa sürede pişik geçerek, cilt eski nemini geri kazanır.
Kil pişiğe iyi mi gelir?
Zeytinyağı ve lavanta yağı kadar kil de pişiğin en hızlı yoldan geçmesini sağlamaktadır. Aktardan rahatça temin edebileceğiniz kili temiz bölgeye uygulamanız gerekmektedir. Özellikle bebek poposu pişiğine iyi gelir.Uygulama yapmadan önce kili beş dakika kadar bir tencerede ısıtmanız gerekmektedir. Daha sonra yavaş ve nazik hareketler ile kili bebekte pişik olan bölgeye uygulamalısınız. Kuruyana kadar beklettikten sonra ılık su yardımı ile fazla bastırmadan kili temizlemelisiniz. Kili temizledikten sonra pişik olan bölgeye pamuk yardımı ile zeytinyağı veya lavanta yağı uygulayabilirsiniz.
Yanlış kıyafet seçimi pişiğe neden olur mu?
Yenidoğan bebeklerde kıyafet seçimi oldukça önemlidir. Ciltleri oldukça hassas olan bebeklerin cildi tahriş olmaya çok meyillidir. Peki kıyafet seçimi yaparken nelere dikkat etmeliyiz?
1- Bebeğin vücut yapısına uygun kıyafetler tercih edilmeli,
Bebekler hareketli dönemleri olacaktır ve bu zamanlar kıyafetleri hareketini engellememeli vücudu rahat olmasını sağlamalıdır. Aşırı sıkan kıyafetler vücut ile aşırı temasta bulunacak ve sürtünmeden kaynaklı tahrişler meydana gelecektir. Bu da bebekte pişik oluşmasını sağlar. Aynı zamanda aşırı sıcak havalarda giydirilen dar kıyafetlerde koltuk altında kızarıklık ve pişik oluşumuna yol açar.
2- Kumaş seçimi,
Seçeceğiniz kıyafetin pamuklu olmasına özen gösterin. Sentetik çamaşırları tercih etmemelisiniz çünkü vücudu aşırı terleterek bebekte pişik oluşmasına yol açar. Bu yüzden teri vücuttan emen kumaşları tercih etmelisiniz.
Evde doğal pişik kremi yapmak mümkün mü?
Bir çoğunuzun bildiği üzere hep büyüklerimizden doğal yöntemlerle tedavi şekillerini duymuşuzdur. Peki evde pişiği geçirmek mümkün mü? Şimdi ise pişik için doğal ve evde kolaylıkla hazırlayabileceğiniz bir anneanne tarifi vereceğiz. Bu kremi yapmak için;
-Doğal zeytinyağı,
-Çeyrek bardağı kadar bal mumu gerekmektedir.
Yapılışı: İlk olarak bal mumunu küçük parçalara ayırıp bir kaba alıyoruz. Üzerine zeytinyağını ekliyoruz. Daha sonra krem kıvamını alıncaya kadar karışımı eritiyoruz. Kıvam aldıktan sonra direkt sıcak haliyle kremi bir kavanoza alıyoruz. Bal mumu ve zeytinyağı karışımı katılaşınca krem şeklinde bebekte pişik olan bölgeye rahatlıkla uygulayabilirsiniz.
Pişik ve mantar enfeksiyonu arasındaki fark nedir?
Bebekte pişik ve mantar enfeksiyonu birbiriyle çokça kez karıştırılmaktadır. Belirtileri birbirine çok benzer ama bazı belirtiler pişik mi yoksa mantar enfeksiyonu mu olduğunu ayırt edici şekilde belirtileri vardır. Bebeklerde pişik üzerine mantar enfeksiyonu oluşumu gözlenmektedir. Bebekte pişik oluştuktan sonra gerekli bakım yapılmazsa, mikroorganizmalar çoğalarak mantar oluşumuna sebep olmaktadır. Pişikte mantar enfeksiyonu olduğu zaman parlak kırmızı renkli ve nemli pişik alanının çevresinde küçük, kırmızı serpinti şeklinde çevre döküntüleri olur. Yani belirtilerin kenarında küçük kırmızı benekler görülür ve pişik alanı çevreye doğru genişler. Bunun en önemli sebebi ise pişik oluşumunda yanlış ilaçlar kullanmaktır. Doktor tavsiyesi olmadan mantar enfeksiyon ilaçları kullanılmamalıdır.
