İçindekiler
Annenin kan grubunun rh negatif, babanın ise rh pozitif olması durumunda rh uyumsuzluğu yani kan uyuşmazlığı denir. Bu durumda doğacak çocuğun kan grubu rh negatif veya pozitif olabilir. Eğer negatif olacak olursa herhangi bir sorun olmayacaktır. Ancak çocuğun rh pozitif kan grubuna sahip olması durumunda ortaya ciddi sorunlar çıkabilecektir. Peki bu sorunlar nelerdir? Bu durum neden oluşur? Ne gibi tedavi yöntemleri denenebilir? İşte yeni doğanlar açısından tehlikeli bir durum olan kan uyuşmazlığı ile ilgili her şey.
Kan uyuşmazlığı neden olur?
Kan tipleri A, B harfleri ve 0 sayısı ile kategorize edilmiştir. Rh ise kanın pozitif veya negatif olduğunu belirtir. A, B, 0 ve rh kan uyumsuzluğu annenin kan grubuyla yeni doğan çocuğun kan grubunun çatışmasıyla ortaya çıkar. Bu çatışma durumunun var olması, annenin kan hücrelerinin hamilelik sırasında plasenta veya fetüse geçmesiyle sarılığa neden olabilir.
Rh değerleri, kan içerisinde rh denilen kırmızı protein değerinin var olup olmamasına göre belirlenir. Kırmızı proteinin var olduğu durumlar rh pozitif ile olmadığı durumlar rh negatif ile belirtilir. Çoğu insan rh pozitiftir. Rh faktörü kalıtsaldır.
Kan uyuşmazlığı genel olarak annenin rh negatif babanın rh pozitif olduğu durumlarda görülmektedir. Doğum esnasında veya doğumdan önce annenin kanı ile bebeğinin kanının temas etmesi halinde, bebeğin kanındaki kırmızı kan hücreleri anneye geçer. Annenin vücudu bu temasa anti rh antikorlar üreterek cevap verir. Bu gebelikte bebek kan uyuşmazlığı nedeniyle genelde zarar görmez ancak sonraki gebeliklerde vücuttan atılamayan bu anti rh antikorları, yeni doğacak bebeğin tekrar rh pozitif olması durumunda bebeğin kanına karışır ve bebeğin kanındaki eritrositlerin parçalanmasına ve anemiye(kansızlık) sebep olur.
Bebekte sakatlık riski
Kan uyuşmazlığına neden olan faktörlerin ortaya çıkması ile bebeğe göbek bağı yolu ile geçen antikorlar bazen rh etkileşmesi oluşturur. Oluşan bu durum yine bebeğin kan hücrelerini parçalar ve sarılığa neden olur. rh etkileşiminin ağır yaşanması halinde bebekte kalp yetmezliği ve vücutta su toplanması durumu gerçekleşebilir. Annede ve bebekte meydana gelebilecek bu rahatsızlık tedavi edilmez ise kalıcı sakatlık riski doğar ve hatta ölümcül olabilir. Bununla beraber her kan uyuşmazlığı olan gebelikte rh etkileşmesi oluşmaz. Rh uyuşmazlığı ile rh etkileşmesi ayrı şeylerdir.
