İçindekiler
Keto Diyeti Nedir?
Son zamanların en popüler beslenme formlarından sadece bir tanesi olan keto diyeti, ilk zamanlarda tedavi amaçlı uygulanmaktaydı. Keto diyeti, adından da anlaşılacağı üzere son yıllarda insanlar tarafından zayıflama amaçlı kullanılmaktadır. Keto diyetini diğer diyet türlerinden ayıran en büyük özellik besin değerlerindedir. Bu diyet türü genelde düşük derecede karbonhidrat, orta derecede protein ve yüksek derecede yağ içerir. Yani keto diyeti, bir nevi yasaklardan meydana gelen diyet türündendir ve zaten bu sebeple son zamanlarda adından sıkça söz ettirmeyi başarmıştır.
Keto diyeti, insanlar tarafından uygulanmaya başladığı günden bu yana sayısız kere araştırmalara konu olmuştur ve hala da bazı etkileri araştırılmaya devam etmektedir. Yapılan bazı araştırmaların sonuçlarına göre keto diyeti sayesinde birçok hastalık semptomlarının azaldığı görülmüştür.
Ketojenik diyet planlarında karbonhidrat ve protein gibi kaynaklar neredeyse hiç yoktur. Ayrıca bu diyet planı yine normal diyet planlarına göre çok fazla derecede yağ içermektedir. Ketojenik diyetin beslenme türündeki anormal besin değerleri, onun günümüzdeki popülerliğini kazanmasını sağlamıştır. Ayrıca diğer diyet planlarında insanların yemekten kaçındığı besinler, ketojenik diyetlerde ana kaynak olarak tüketilmektedir. Tabii bu gibi sebeplerden dolayı bu diyet türü, uygulanması en zor olan türlerden bir tanesidir. Öyle ki ketojenik diyet, bazı insanların sağlığını olumsuz etkileyebilmektedir. Bu sebeple ketojenik diyete başlamadan önce bir uzmana başvurmanızda fayda vardır.
Ketojenik diyet planlarında kaynakların büyük bir kısmı kaymak, krema ya da mayonez gibi yüksek derecede yağ içeren besinlerden gelmektedir. Tabii yağ kaynaklarının aksine bu diyet türünde karbonhidrat kaynakları neredeyse hiç tüketilmemektedir. Ketojenik diyet planları, özellikle de epilepsi hastaları için çok faydalıdır. Nöbetlerin arttığını fark eden epilepsi hastaları, ketojenik beslenme planlarına göre hareket ederek nöbetlerin azalmasını sağlayabilir. Ayrıca ketojenik beslenme planları, çeşitli metabolizma hastalıklarına da iyi gelmektedir. Tabii Parkinson ve Alzheimer hastaları da dönem dönem ketojenik diyete girebilir.
Ketojenik diyet, birçok farklı açıdan bakıldığında çok faydalıdır fakat uzun süre yapılırsa insan bedeninde olumsuz etkilere yol açabilir. Hastalıkları bir kenara alacak olursak, ketojenik diyetin uygulanmasındaki asıl amaç yağ yakma ve zayıflamadır. Eğer vücudunuzda çok fazla yağ oranı var ise ketojenik diyet sayesinde fazla yağlarınızdan kurtulabilirsiniz. Aslında birkaç yıl öncesine kadar bu beslenme planı zayıflamak için uygulanmıyordu fakat yavaş yavaş popülerleşmeye başlayınca hakkında birkaç araştırma yapıldı ve kilo vermek için iyi bir diyet programı olduğu belirlendi.
Tabii her ne kadar durum böyle olsa da ketojenik diyetin bazı yan etkileri de vardır ve kesinlikle uzun süreli olmak üzere yapılmamalıdır. Ayrıca eğer ketojenik diyet yapmaya başlamak istiyorsanız ilk önce bir uzmana başvurmalısınız. Diyete başladıktan sonra ise düzenli olarak kontrollerinizi yaptırmalı ve süreyi çok uzun tutmamalısınız. Ketojenik diyet sayesinde vücudumuz çok az derecede karbonhidrat alıyor ve bu yüzden ketozis moduna geçmiş oluyor. Ketozis modu sayesinde vücut depolarında yer alan yağ kaynakları yavaş yavaş erimeye başlıyor. Bu diyet programını herhangi bir spor programı ile birleştirerek çok daha iyi bir sonuç elde edebilirsiniz.
Ketojenik Diyetler Nasıl Planlanır?
Ketojenik diyetlerde kalori hesaplaması yapmak, diğer diyetlere nazaran biraz daha karmaşıktır. Bu diyet programında içerik hesaplaması yapılırken tüketilen besin miktarlarının birbirleri ile olan bağlantıları göz önüne alınmaktadır. Yani diyette yer alan toplam yağ miktarı ile alınması gereken protein ile karbonhidrat miktarı hesaplanır. Bazı yerlerde pay ve payda işlemi ile de hesaplama yapılabilmektedir. Bu hesaplamada ise pay kısmı yağ miktarını temsil ederken payda kısmı ise protein ve karbonhidrat miktarını temsil eder. Ketojenik beslenme programlarının neredeyse hepsi 4/! oranı göz önünde bulundurularak hesaplanır. Bunun sebebi ise bu tarz diyet programlarının uygulanması zor olduğu içindir.
Tabii bu oranlar kişiden kişiye göre de değişiklik gösterebilir. Oranın nasıl olması gerektiğini kan bulguları, diyetisyen ekip ve keton cisimciklerinin miktarı belirler. Ketojenik diyetler, herkesin yapabileceği tarzda bir diyet olmadığı için bu diyeti uygulamak isteyen hastalar birtakım özel testlere tabi tutulmaktadır. Ketojenik diyet, oldukça zor ve risk taşıyan bir diyet programıdır ve bu sebeple sağlık kuruluşuna başvurmadan bu diyeti uygulamaya başlamamalısınız. Yapılan çeşitli testlere göre hastaların diyete olan uygunluğu kontrol edilmekte ve sonuçlara göre karar verilmektedir. Eğer kişinin ketojenik diyeti uygulamasında herhangi bir sorun görülmezse diyet programı belirlenir ve süreç doktor gözetiminde devam eder.
Ketojenik Diyetlerin Riskleri Nelerdir?
Diğer diyet türlerinden çok farklı olan ketojenik diyet türü, her ne kadar kilo vermek için birebir olsa da bazı durumlarda insan sağlığını olumsuz etkileyebilmektedir. Bunun sebebi ise neredeyse hiç karbonhidrat içermemesidir. Ketojenik diyetin yaratabileceği en büyük olumsuz etkilerden bir tanesi ketozis tablosudur. Ketojenik diyet uygulamaya başlayan insanların kan değerlerinde keton cisimciklerinin artmaya başlamasına rastlanmıştır. Bu durumda direkt olarak ketozis tablosunu doğurmaktadır. Ketozis tablosu ise kan glikozunun düşmesini ve metabolizmanın bozulmasına sebep olur.
Bunun yanı sıra ketojenik diyet uygulayan kişilerin vücudu açlığa adapte olabilmek için metabolizma hızını yavaşlatmaktadır ve bu durum da diyet süreci boyunca verdiğiniz kiloları geri almanıza sebep olabilir. Ayrıca ketojenik diyet türünde karbonhidratın neredeyse hiç olmadığı gibi liflerin de hiç olmadığı bilinmektedir. Yani bu diyet türünde hiç lif olmadığı için başta kabızlık olmak üzere çeşitli bağırsak sorunları ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Yüksek yağlı bir şekilde beslenmenin bir diğer olumsuz etkisi ise vücudun yağlardan enerji çekmesidir. Diyet süreci boyunca vücudumuzda bulunan yağ, bir süre sonra serbest bir şekilde dolaşmaya başlar ve vücut bu enerjiyi toplar. Sonuç olarak vücuttaki yağ asit miktarı artmış olur ve bu durumda çeşitli kalp hastalıklarına yol açabilir.
Ketojenik diyetlerin birçok versiyonu karaciğerler üzerinde büyük bir yük oluşturmaktadır. Bu gibi sebeplerden dolayı ketojenik diyetleri uzun süreli devam ettirmemelisiniz. Özellikle karaciğere bağlı çeşitli hastalıklara sahip olan kişiler bu diyet türüne çok dikkat etmelidir. Diyete başlamadan önce karaciğer enzimlerinizin sınırlarını kontrol etmenizde fayda var. Eğer kontrolsüz bir şekilde diyeti uygulamaya çalışırsanız çeşitli karaciğer hastalıkları ile karşı karşıya kalabilirsiniz.
Ketojenik Diyet Listesi Neler İçerir?
Ketojenik diyet listesinde en çok bulunan besinler genelde mayonez ve krema olmaktadır. Bunun sebebi ise bu tarz besinlerde çok fazla yağ miktarı olması. Ana öğünlerde protein kaynaklarının yanında mayonez veya zeytinyağı ile hazırlanan soslar tercih edilebilir. Ara öğünlerde ise genelde yulaf ezmesi tarzında diyetin etkilerini azaltacak besinler tüketilmektedir. Ketojenik diyet listesi çok sınırlı olduğu için 3 ana öğüne ek olarak 1 ya da 2 adet ara öğün eklenebilir. Bunların yanı sıra ketojenik diyette ekmek ya da tahıl gibi karbonhidrat miktarı çok olan besinlere yer verilmez. Ketojenik diyeti boyunca vücudunuz için gerekli olan karbonhidrat miktarını çeşitli sebze ve süt ürünleri üzerinden alabilirsiniz. Ketojenik diyetinin vazgeçilmez besini ise yumurtadır. Yumurta, hem düşük kalorilidir hem de protein ve karbonhidrat açısından dengelidir.
