İçindekiler
Sağlıklı bir hamilelik sürecinde beslenme şekli oldukça büyük bir önem arz eder. Anne adaylarının, gebelik döneminde bebeklerinin sağlıklı gelişimi için tüm besin gruplarından yararlanmaları gerekir. Gebelik sırasında annenin almış olduğu besinlerin plasenta yoluyla fetüse taşınması bebeğin zihinsel ve bedensel gelişimini sağlamak yönünden büyük önem taşır. Anne adaylarının besin ihtiyacı 20.hafta ve sonrasında artar.
Hamilelikte beslenme anne adaylarının boy, kilo ve yaşlarına göre değişiklik gösterir. Bu noktada anne adaylarının vücut kitle indekslerine göre uzman hekimler tarafından devamlı olarak annenin beslenme şekli kontrol edilmektedir. Hamilelikte beslenme kişiden kişiye değişir. Bazı anne adayları gereğinden daha fazla vitamin ve protein ihtiyacı duymaktayken bazıları ise bu süreci çok daha rahat atlatabilir.
Hamileliğin ilk aylarında beslenme düzeninin hem anne adayının kendini iyi hissedebileceği şekilde hem de sağlıklı bir yolla gebelik sürecini tamamlayacak şekilde planlanması gerekir. Bu dönemde anne adayları bebeğin gelişim sürecine yardımcı olacak tüm besinlerden bolca tüketmeli, sağlıklı ve düzenli beslenerek zinde kalmayı başarmalıdır. Ayrıca anne adayları ne yediklerinin yanı sıra ne kadar yediklerine de özen göstermeli günlük enerji alımını aksatmamaya dikkat etmelidir. İlk dönemlerden itibaren tüm hamilelik süreci boyunca anne adaylarının yeme içmelerine dikkat etmeleri ve düzenli beslenmeleri bebeğin gelişimi için büyük önem taşır. Hamilelik süreci başlayan anne adayları çokça protein ve vitamin ihtiyacını karşılayan besinler tüketmelidirler.
Bilindiği üzere hamilelik sürecinin ilk üç ayında birtakım hormonal değişiklikler sonucunda mide bulantıları baş gösterebilmektedir. Bu nedenle tüm anne adayları özellikle hamileliğin ilk aylarında mide bulantılarını azaltmaya yönelik olarak tuzlu ayran ve yoğurt gibi besin değeri yüksek gıdalar tüketilmelidir. Hamilelik döneminde kişiden kişiye değişiklik gösteren bulantılar bazı anne adaylarının düzgün beslenmesine engel olur. Örneğin anne adayları bu dönemlerde kokuya hassas oldukları için tüm yemeklerin kokusu mide bulandırıcı olabilir.
Mide bulantısı sizlerin de bildiği üzere en yaygın olan gebelik rahatsızlıkları arasında yer alır. Gebelik döneminde mide bulantılarının en temel sebebi hormonlardır. Gebelik sürecinde anne adaylarında B-HCG hormonlarının oranı olduğundan fazla bir boyuta ulaştığı için hamileliğin ilk 3 ayında bulantılar meydana gelir. Mide bulantısına neredeyse tüm anne adayları etkili sonuçlar elde edebilecekleri çözüm önerileri aramaktadırlar. Gebelikte mide bulantısı yaşamanın son derece normal olduğu unutulmamalı ve bu durum anne adaylarını endişeye sürüklememelidir.
Gebelik süreci boyunca midenizin boşalmasını önlemek ve çok fazla aç kalmamak için yemek arasında herhangi bir içecek içmemeye dikkat edin fakat beslenmenizi ara öğünlerle desteklemeyi es geçmeyin. Dehidrasyonu engellemek amacıyla gün içinde bol bol su için. Elinizden geldiğince dinlenin. Fakat yemeklerden hemen sonra şekerleme yapmamaya dikkat edin çünkü bu durum beraberinde mide bulantısı getirebilir veyahut mevcut mide bulantılarınızı arttırabilir. Bulantılarınızı olduğundan fazla bir boyuta taşıyacak yemekler ve kokulardan kaçınmanız faydalı olacaktır. Mide bulantılarınızı arttıracak sıcak ortamlarda yer almaktan da kaçınılması iyi olacaktır.
Mide bulantısı oluştuğu durumlarda tüketilmesi önerilen yiyeceklerden şu şekilde sıralanabilir:
- Haşlanmış yumurta ve tavuk çorbası gibi yumuşak yapıdaki yiyecekler tüketmeye özen gösterin.
- Sandviç gibi soğuk yiyecekler ve çiğ sebzeler tüketin.
- Sade meyve ve sebzelerden en az 2 porsiyon tüketmek mide bulantısının yanı sıra bebeğinizin gelişimi ve sağlıklı bir hamilelik süreci için büyük önem taşımaktadır.
- Gün içerisinde bir kerede çok fazla gıda tüketmek yerine ihtiyacınızla orantılı olacak şekilde sık sık yemek yiyin.
- A ve B6 vitaminleri yönüyle etkili besinler tüketmeye özen gösterin.
- Tuzlu ayran için. Daha önce de belirtildiği gibi tuzlu ayran mide bulantılarınızı büyük ölçüde giderecektir.
- Midenizi bulandıracak kokuya sahip yemekler pişirmek yerine bol protein ve vitamin içeren atıştırmalıklardan yiyin.
- Halk arasında mide bulantısına birebir olarak bilinen limon mide bulantınızı yatıştıracaktır. Mideniz bulandığı zaman bir parça limonu yiyebilir veyahut koklayabilirsiniz.
- Çeşitli bitki çayları sizleri rahatlatmaya yetecektir. Mide bulantısı ile karşılaştığınız an zencefil çayı, papatya çayı veyahut nane çayı içebilirsiniz.
Tüm bu mide bulantısını önlemeye yarayan doğal mucizevi karışım ve besinlerin yanı sıra çeşitli ilaçlar da gebelik dönemindeki mide bulantılarınızı önlemeye yarayacaktır. Sağlıklı bir gebelik süreci için bireylerin uzman hekimlerin hazırlamış olduğu doğru ve etkili beslenme programına uymaları gerekmektedir. Hamilelikteki beslenme sürecinde yemiş olduğunuz miktarın yanı sıra ne yemiş olduğunuz da bir o kadar önemlidir.
Hamilelikte Doğru Beslenme Programı
Hamilelik döneminde anne adaylarının protein ihtiyacı %5 oranında artış gösterir. Anne adaylarının bu dönemde bol bol et ve süt ürünleri tüketmeleri protein ihtiyacını karşılamak yönüyle etkili olur. Ayrıca fetüsün kemik gelişimleri 7.aydan itibaren başlamaktadır. Bu nedenle anne adayının bu evrede alması gereken ortalama kalsiyum miktarı diğer dönemlere göre artış göstermelidir. Anne adaylarının tüm besin gruplarından yararlanabilmeleri için bol bol kırmızı et, süt, peynir, yumurta, yeşillik, meyve ve folik asit yönüyle zengin besinler tüketmeleri gerekir. Gebelik döneminde dengeli ve sağlıklı beslenmek bebeklerin gelişimi için büyük önem taşır. Bu sebeple hamilelikte doğru beslenme programı oluşturarak beslenme programınıza uygun şekilde besin depolamanızda yarar vardır. Hamilelik döneminde anne adaylarının alması gereken temel besin gruplarından şu şekilde bahsetmek mümkündür.
Protein: Hamilelik döneminde anne adaylarının vitamin ve protein gereksinimi olduğundan 5-20 gram daha yüksek olur. Anne adaylarının bu dönemde hem hayvansal gıdalardan hem de bitkisel gıdalardan gerekli vitamini ve protein ihtiyacını karşılamaları gerekir. Özellikle gebelik sürecinde tam yağlı süt, yumurta, bakla, tavuk, peynir, balık, yoğurt, kırmızı et, kuru fasulye, narenciye, nohut ve bezeye gibi protein açısından zengin gıdalardan yeterli derecede alması gerekir.
Kalsiyum: Bebeklerin gelişimi esnasında bilindiği üzere kemik ve diş gelişimi 7. haftadan itibaren başlar. Hamilelik sürecinde alınması gereken kalsiyum oranı yaklaşık 1200 miligramdır. Aynı zamanda süt ürünleri, kuru üzüm, yeşil yapraklı sebzeler, fındık, fıstık, ceviz ve badem kalsiyum ihtiyacını karşılamaya yetecektir. Susam gibi yağlı tohumlar da kalsiyum açısından oldukça zengindir. Fakat bu besinler anne adaylarının kalsiyum ihtiyacını gidermeye yetmediği zaman adayların kalsiyum miktarını yeterli ölçüde almaları için ek takviye kullanması gerekebilir.
Folik asit: Bebeklerin omurga ve kemik gelişimi noktasında oldukça önemli bir vitamin öğesi olan folik asit hamilelik sürecinde mutlaka gerek duyulduğu oranda alınmalıdır. Folik asit yönüyle zengin olan gıdalara bezelye, yumurta, bakla, yeşil yapraklı sebzeler ve turunçgiller örnek verilebilir.
A, B12 ve C vitamini: Fetüsün gelişerek olgunlaşması noktasında etkin bir rol oynayan A, B12 ve C vitaminleri anne adaylarının direncini korur ve bağışıklığı güçlendirmeye yardımcı olmaktadır. A, B12 ve C vitaminlerini hangi gıdalardan sağlayabilirim? Diye soracak olursanız şöyle bir cevap verebiliriz; kayısı, muz, havuç, yumurta ve yeşil zeytin gibi gıdalardan gerekli A vitaminini elde edebilirsiniz. Aynı zamanda süt ve süt ürünleri, balık B12, yeşil yapraklı sebzeler ve turunçgiller C vitamini bakımından zengindir.
Anne Adaylarının Tüketmesi Gereken Besinler Nelerdir?
- Süt, ayran ve kefir günde yaklaşık 4 su bardağı kadar tüketilmelidir.
- Kırmızı et, Balık ve tavuk eti günde 250 gram kadar alınmalıdır.
- Kuru baklagiller ve bakla yaklaşık 100 gram yani 2 tabak kadar tüketilmelidir.
- 50 gr ( 2 kibrit kutusu kadar ) peynir tüketilmelidir.
- Günde 1 adet yumurta tüketilmelidir.
- Yeşil yapraklı sebzeler sınırsız tüketilebilir. Her gün en az 1 porsiyon (150 gram) taze sebze tüketilmelidir.
- Gün içinde en az 2 porsiyon (350 gram) meyve tüketilmelidir.
- 2 dilim kepekli, çavdar veyahut tam buğday tahıllı ekmek tüketilmelidir ( 150 gram)
- Özellikle zeytinyağı olacak şekilde 2 yemek kaşığı ( yaklaşık 30 gram) yağ tüketmekte fayda vardır.
- Yağlı tohumlar: fıstık, badem, ceviz, fındık 1 avuç içi ( yaklaşık 40 gram) tüketilmelidir.
Anne adayları belirtilen ölçülerde besinler tükettiği takdirde bebeğin gelişimi için en doğru şekilde beslenmiş olacak, aynı zamanda tüm besin gruplarından yararlanmış olacaklardır.
Gebelikte Tüketilmemesi Gereken Yiyecekler
Hamilelik döneminde tüketilmesi gereken besinler kadar anne adaylarının sağlığına ve bebeğin gelişimine olumsuz etki edecek yiyecekler de vardır. Anne adayları hamilelikte zararlı yiyecekler ve içecekleri bilmeli ve ona göre beslenme programı oluşturmalıdır. Gebelikte tüketilmemesi gereken besinleri sizler için şu şekilde sıralamak mümkün:
- Tüketilmeden önce işlem görmüş et çeşitleri çok fazla işlem gördüğü takdirde mikroplu olabilir. Genellikle sosis ve salam gibi et ürünleri için geçerlidir.
- Gebelik döneminde anne adaylarını olumsuz yönde etkileyecek bir diğer besin çiğ süt olmaktadır. Anne adaylarının süt ve süt ürünlerinin pastörize edildiğinden emin olması gerekir.
- Çiğ yumurta veyahut çok az pişirilmiş yumurta zararlı olmaktadır. Tam pişirilmemiş yumurtada salmonella bakterisi bulunabilir.Bu yüzden yumurta hamilelikte zararlı yiyecekler arasında yer alır.
- Çiğ et veyahut deniz ürünleri de hamilelik sürecinde tehlike oluşturmaktadır.
- Asit içeren içecekler ve kutularda muhafaza edilen meyve suları. Her ne kadar meyve suyu sağlıklı olsa da hamilelik döneminde taze sıkılmış meyve suyu içmeye özen göstermeniz gerekir.
- Yüksek oranda karbonhidrat ve şeker bulunduran yiyecekler örneğin kurabiye, pasta, poğaça ve kekler içerisinde bulunan şeker oranı ve un sebebiyle tüketilmemesi gereken yiyecekler arasında yer alır.
- Turşu ve patates cipsi gibi fazla tuzlu yiyecekler doğum esnasında komplikasyonlar oluşturabilir. Bu nedenle anne adayları tuz miktarını en aza indirmelidirler.
- Çiğ tavuk eti ve deniz ürünlerinin aksine çiğ sebze ve meyveler oldukça sağlıklıdır. Fakat yıkanmadan yenen besinler çeşitli mikroplar barındırdıkları için temiz yıkamaya dikkat edilmelidir. Çok fazla topraklı veyahut kirli meyve sebzelerinizi sirkeli suyla yıkamak daha sağlıklı olacaktır.
- Yapay tatlandırıcılardan hamilelik sürecinde uzak durulmalıdır.
- GDO’lu yiyecekler ve abur cuburlar gebelikte tüketilmemesi gereken yiyecekler olduğu için anne adaylarının kesinlikle uzak durması gereken yiyecekler arasındadır. Olabildiğince çikolata hamburger cips gibi yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
- Hamilelik döneminde kısıtlanması gereken bir diğer önemli husus kafein olmaktadır. Anne adayları bu dönemde yalnızca küçük 1 fincan kahve içmelidir. Kafein bilindiği üzere bebeğin gelişiminde olumsuz bir etki yaratan içeceklerin başında yer alır.
- Soya sosları ve soya genetiğiyle oynanan enzimler içermektedir. Soya ürünler normal insan yaşamına olumsuz etki ederken anneler için daha büyük etki yaratır.
- Meyan kökü fetüsün gelişimini olumsuz etkilediği için anne adaylarının tüketiminden kaçınması gerekir.